Auteur: Sandra (Page 2 of 3)

Custom art voor dit event gemaakt door Jenny aka areychan_arts op Instagram

Interview met Martijn van Frequent Freewheelers: ‘Altijd in voor een D&D-sessie’

28-08-22 / Sandra

Wanneer je ineens meer dan 30 mensen in een spraakkanaal op de Discord server van Dutch20 ziet zitten, dan weet je: daar is iets bijzonders aan de hand! In een eerder artikel maakten we al kennis met de Epic, maar Frequent Freewheelers is meer dan dat. Martijn vertelt ons daarover.

Voor de mensen die het nog niet kennen, wat is Frequent Freewheelers? En hoe is het ontstaan?

Ik speelde al Dungeons & Dragons, toen ik de in 2019 opgerichte server Dutch20 tegenkwam. Om zoveel mogelijk mensen te leren kennen, heb ik toen de hele zomervakantie een zomerevenement georganiseerd door drie keer per week een one-shots te runnen. Dat ging heel goed, daar deden veel mensen aan mee en er sloten zich andere Gamemasters aan. Na de zomer zijn we ermee doorgegaan onder de noemer Freewheel Friday, maar al snel speelden we vaker dan alleen op vrijdag en zo werd Frequent Freewheelers (FF) geboren.

Frequent Freewheelers is destijds bedacht, omdat we twee dingen willen doen: 1. Gamemasters zonder heel veel overhead sessies laten runnen; en 2. spelers hetzelfde karakter laten spelen zodat het kan groeien, zonder dat ze veel energie hoeven te steken in one-shot karakters die ze maar één keer spelen.

Als voorbeeld namen we de D&D Adventurers League, maar we hebben de regels versimpeld. Hoe vaker je meedoet, hoe meer stempels je verzamelt en daarmee maakt je karakter progressie. Je gaat levels omhoog en krijgt toegang tot nieuwe items of vaardigheden. Ook het idee van tiers (groepen van levels) is van Adventurers League overgenomen. Al met al zorgt dit ervoor dat je met weinig overhead snel en eenvoudig mee kunt doen. Het is echt bedoeld om het zo gemakkelijk en toegankelijk mogelijk te maken voor spelers en GM’s.

Frequent Freewheelers is nu uitgegroeid tot een groot los-vast-verband van GM’s en spelers waarbij Gamemasters een aankondiging doen voor een one-shot sessie wanneer zij kunnen en wanneer zij zin hebben. De aankondiging is op korte termijn: meestal morgenavond, maar soms zelfs dezelfde avond. Spelers kunnen zich inschrijven en doen (in principe) mee op first-come first serve basis. Deze manier van werken is ideaal voor mensen die onregelmatige diensten werken of geen vaste avond per week vrij hebben.

Dit jaar doen we het vierde zomerevenement, waarin we meerdere epics organiseren. In de vorige epic hadden we 5 tafels, 30 spelers, 5 Gamemasters die eerst samenkomen voor een introductie op het verhaal en daarna aan hun eigen tafels op pad gaan. Het leuke is dat het spel aan de ene tafel invloed heeft op een andere. Als jij aan een tafel iets goeds doet, kan je dat iets gunstigs opleveren voor jouw tafel en de tafels om je heen. Zoals een potion of healing voor jouw party en eentje die je mag weggeven aan een van de andere groepen. Maar het kan ook zijn dat jouw groep in een val loopt, die niet alleen jullie maar ook de ‘buren’ een constitution saving throw laat rollen om het gas te doorstaan of anders krijgen de karakters die hun rol falen aan beide tafels een level of exhaustion. Dit is altijd garantie voor een hoop chaos en gezelligheid. We zitten na zo’n epic soms nog tot twee uur ’s nachts na te praten.

In welke wereld spelen jullie en met welke regels?

We gebruiken Roll20 als Virtual Table Top. Daarin hebben we de Metropolis: het avonturiersgilde waarin je je karakter maakt. Eigenlijk is dit de database met alle karakters. Als een GM een spel aanmaakt, haalt die de karakters van de spelers die meedoen uit de Metropolis. Naderhand krijgen de karakters een stempel in de Metropolis, zodat ze daar kunnen inleveren. We hebben tabellen gemaakt met daarop de stempels en wat je ervoor krijgt. Soms is dat een extra item of eigenschap, soms ga je een level omhoog. We werken dus niet met Experience Points (XP) of Milestones.

De basis van de regels die we gebruiken, zijn de D&D 5e regels. Er zijn een aantal dingen die we niet toestaan bij het maken van je karakter om te voorkomen dat het te ingewikkeld wordt voor GM’s en nieuwe spelers en zodat de balans in de spelsessies goed blijft. Daarom ook de tiers, zodat karakters van ongeveer dezelfde levels bij elkaar in de one-shots terechtkomen en de GM’s de verhalen en obstakels goed kunnen balanceren.

Met hoeveel mensen doen jullie dit?

In de Metropolis staan meer dan 300 spelers geregistreerd, maar op dit moment denk ik dat er zo’n 25 tot 30 actief zijn. Sommigen spelen iedere week een of twee sessies mee, anderen zijn een periode heel actief en daarna iets minder. Vanaf het begin geteld zijn er bijna 50 GM’s binnen Frequent Freewheelers actief geweest. Op dit moment organiseren Gamemasters ongeveer 25 sessies per maand. Het aantal actieve Gamemasters fluctueert, want net als voor de spelers is het ook aan de GM’s om zelf te bepalen wanneer en hoeveel sessies ze willen runnen.

Dat is ook het hele idee. Frequent Freewheelers is diegene die in het clublokaal van de schaakclub altijd klaar zit met het bord als je een keer wilt spelen. Diegene die op de voetbalclub altijd bereid is om een balletje te trappen. Heel laagdrempelig dus. De ene keer speel je meer mee, dan weer minder. Er zijn geen verplichtingen. Mensen kunnen terugkomen wanneer ze zin en tijd hebben. We zien dat mensen vaak bij Frequent Freewheelers kennismaken met D&D en na verloop van tijd een vaste groep vinden om een campaign mee te gaan spelen. En dat is helemaal prima, dat is goed.

Wat is het leuke aan Frequent Freewheelers en de mensen die erbij betrokken zijn?

Het is mooi om te zien dat we een hele vriendelijke community hebben opgebouwd die heel erg bereid is elkaar te helpen. Zoals gezegd is Frequent Freewheelers vaak de eerste keer dat mensen D&D spelen. Deze eerste indruk kan bepalend zijn voor de rest van hun ideeën over D&D en TTRPG’s in het algemeen. Maar niet alleen voor spelers, ook voor Gamemasters. We hebben geregeld GM’s die hun eerste sessie ooit GM’en binnen Frequent Freewheelers. We creëren ook voor hen een veilige plek om het eens uit te proberen. Soms bereiden ze een verhaal voor en zijn ze niet zeker erover. GM’s onderling helpen elkaar dan door het idee samen door te spreken, te helpen met het balanceren van de verschillende spelelementen en soms mee te spelen in deze sessies, zodat een beginnende GM altijd terug kan vallen op deze ervaren speler/GM. En het mooie is: dat vangnet is eigenlijk nooit nodig, want ze doen het altijd hartstikke goed.

Je kunt van alles tegenkomen aan de tafel tijdens Frequent Freewheelers. We hebben GM’s die een one-shot bedacht hebben en dit meerdere keren runnen om het te perfectioneren. Soms gaat een GM zonder enige voorbereiding de sessie in en wordt het hele verhaal geïmproviseerd. Er staan hele goede one-shots online met heel veel diepgang en soms ook donkerdere thema’s; ook daar schrikken Frequent Freewheelers GM’s niet voor terug. We organiseren regelmatig sessies voor mensen met weinig tot geen ervaring in D&D, waarin we na een korte introductie onder leiding van een ervaren GM het spel in duiken.

Ook de achtergrond van spelers en GM’s is heel divers. Het gaat van scholieren tot bakkers tot specialisten tot pensionado’s. All walks of life doen mee. Dit maakt het altijd weer een verrassing met wie je aan tafel komt te zitten die avond en welk karakter meegebracht wordt.

Hoe kan ik meedoen met Frequent Freewheelers?

Als je op de hoogte gehouden wilt worden van alles wat met Frequent Freewheelers te maken heeft, kun je op de Discord server van Dutch20 de ‘Frequent Freewheelers’ rol oppakken. Dan krijg je toegang tot de exclusieve kanalen en krijg je meldingen van nieuwe spelsessies via de game announcements. En kun je gezellig meepraten en -spelen met de andere Frequent Freewheelers.

RPG Spotlight: Vaesen

08-07-22 / Sandra

Het is toch wel erg donker geworden in het moeras. Voor een land waar de zon in de zomer amper ondergaat, heb je in deze tijd van het jaar nog slechts een paar zonnestralen gezien deze dag. Het was misschien toch niet zo’n goed idee om in je eentje dat spoor te volgen. Opeens zie je een klein lampje net boven de grond verschijnen. Het lampje schommelt alsof iemand ermee een paar meter voor je uit loopt. “Ik wijs je de weg,” hoor je in je oor. Je kijkt om. Niemand natuurlijk. Die verdraaide Will o’Wisp ook. Volg je het of volg je het niet? Sommigen brengen je thuis, anderen brengen je verder weg dan ooit, naar een plek waar de zon nooit meer opkomt. Vertrouw je het lichtje voor je? Of keer je om de duisternis in?

Scandinavische folk horror

Vaesen teleporteert je naar het Scandinavië van de 19^e eeuw. De Industriële Revolutie heeft het leven in Europa aanzienlijk veranderd. Waar eerst de mensen in harmonie leefden met de natuur en de (soms bovennatuurlijke) wezens daarin, weten steeds minder mensen van de gebruiken en tradities af die ervoor zorgden dat vaesen en mensen vreedzaam naast elkaar bestonden. Dit zorgt voor wrijving en soms voor incidenten.

Er zijn een aantal mensen die om een mysterieuze reden het Zicht hebben gekregen om deze bovennatuurlijke wezens te zien. Deze reden is vaak een onverhoopte confrontatie met een wezen dat velen enkel uit sprookjes en volksverhalen kennen. De karakters die je speelt, zijn personen met Zicht die zich verenigd hebben in de Society. Zij worden aangeschreven als er onverklaarbare dingen gebeuren en er gevaar dreigt voor de lokale bevolking. Maar ja, met welke vaesen heb je te maken? En hoe zorg je ervoor dat deze het dorp met rust laat?

Mysteries

De avonturen die je karakter beleeft tijdens een sessie Vaesen heten mysteries. En mysteries zijn het wel degelijk. Vaak word je geroepen omdat er iemand verdwenen is, het graan bedorven raakte of wanneer er midden in de nacht angstaanjagende geluiden uit het bos komen. Aan jullie de taak om uit te zoeken welke vaesen hierachter zit en hoe je deze kunt verdrijven. Want deze wezen zijn te oud en te gevaarlijk om ze direct aan te vallen. Dus je moet op zoek naar hun zwakte, datgene dat ze niet prettig vinden of waar ze niet tegen kunnen. Dat kan variëren van christelijke symbolen of simpel water, tot het helpen vinden van iets waar de Vaesen naar op zoek is. Wat datgene is? Tja…

Aanwijzingen daarvoor zijn vaak te vinden op de plekken waar incidenten zich voor hebben gedaan, bij mensen die direct met de vaesen in aanraking zijn gekomen, al weten ze misschien niet helemaal waar ze mee te maken hebben gehad, of door onderzoek te doen in de bibliotheek van de Society waar de schaarse informatie die er is over vaesen opgeslagen ligt.

Year Zero Engine

Vaesen is een spel van Fria Legan/Free League en gebruikt hun Year Zero Engine-systeem. Op je character sheet vind je Skills en Attributes. Hoe meer punten je in de combinatie van Skills en Attributes hebt, hoe meer D6 je mag rollen. En hoe meer dobbelstenen je mag rollen, hoe groter de kans is dat minstens 1 van die dobbelstenen op een 6 uitkomt en dus een succes oplevert. Dit is de basis van het hele systeem, waarmee je clues kunt verzamelen, informatie kunt vragen of, als het nodig is, een aanval in te zetten.

Karakters maak je op basis van archetypes, zoals de Jager, de Geleerde of de Priester. Deze geven een indruk van de Skills en Attributes waar je beter in bent en geven suggesties voor je motivatie en het donkere geheim dat je met je meedraagt. Een andere factor die bepaalt hoeveel punten je mag verdelen onder de Skills en Attributes is je leeftijd. Een jonger karakter heeft misschien meer punten te verdelen in Attributes, maar heeft nog weinig ervaring opgedaan in Skills.

Vaesen zijn aparte wezens. Zij weten de mensen en hun omgeving te manipuleren en zijn vaak angstaanjagend om te zien. Een confrontatie met hen moet je niet licht nemen en kan je laten verstijven van angst. Niet heel handig als ze het net op je gemunt hebben.

Iets voor jou?

Hou je van het zoeken naar clues, van de dynamiek tussen de karakters en van het samen een mysterie oplossen, dan is Vaesen een spel dat je moet proberen. En mocht je niet zo geïnteresseerd zijn in de Scandinavische folklore, brengt Free League binnenkort (of snel als je de Kickstarter ondersteund hebt) een Engelse/Ierse setting uit waar leprechauns de boel flink op stelten kunnen zetten.

Hoe kom je erop?! – Inspiratie voor Gamemasters

13-06-22 / Sandra

In een eerder artikel schreef ik al dat je inspiratie kunt halen uit de karakters van je spelers. Maar nu wil je het breder trekken. Je wilt een one-shot gaan spelen, maar je wilt niet een al bestaande module uit de kast trekken. Je wilt een campagne opzetten, maar het liefst dan wel in een setting die je zelf hebt gemaakt. Jouw vaste groep heeft het de vorige sessie zo bont gemaakt dat je niet meer weet hoe je nu met het verhaal verder moet. Kortom: je hebt inspiratie nodig. Gelukkig is inspiratie overal te vinden en kan alles zijn weg vinden in jouw spelsessies.

Lore en homebrew van jouw spelsysteem

Als je niet helemaal vanaf 0 wilt beginnen, kun je kijken naar de informatie, settingen of al eerder geschreven materiaal voor het spelsysteem dat je gaat gebruiken. Dungeons & Dragons heeft een overdaad aan werelden, geschiedenis, culturen gepubliceerd door Wizards of the Coast waar je prima uit kunt lenen (beter goed gejat dan slecht verzonnen, zullen we maar zeggen). Als je verschillende kleine, bestaande, stukjes bij elkaar voegt, wordt het iets heel nieuws. Geef er je eigen draai aan, draai de zaken uit de bestaande verhalen volledig om, bedenk wat jij niet zo goed vindt werken in de setting en pas dat aan. Gefeliciteerd, je bent aan het homebrewen.

Ook een tochtje over het internet geeft je tal van ideeën voor plothooks, verhaallijnen, voorwerpen of personages. Je kunt het zo gek niet bedenken en de vraag is (waarschijnlijk) al een keertje eerder gesteld. Laat je inspireren door de andere enthousiastelingen binnen jouw spel en spar met hen over opties.

Andere media

Dankbare andere bronnen zijn films, boeken, comics, muziek, afbeeldingen/foto’s. Alles kan een verhaal in zich dragen. Lord of the Rings is een uit de hand gelopen D&D-campagne. Met een andere naam lijkt Gotham toch ineens prima te passen binnen jouw superheldenverhaal. Welke beelden roept een klassiek muziekstuk (zoals bijvoorbeeld Danse Macabre) bij je op? Wat voor sfeer krijgt jouw nieuwe Vampire: the Masquerade chronicle: What we do in the shadows gecombineerd met Interview with a vampire, met een beetje Blade eraan toegevoegd?

Een rondje via Google via een bepaalde zoekterm geeft je waarschijnlijk weer veel nieuwe ideeën. Foto’s of tekeningen van personen kunnen prima dienen als inspiratie voor non-player characters. Welke naam past erbij? Wat voor beroep heeft diegene? Welke vraag heeft dit personage voor de karakters van de spelers in petto?

Je eigen omgeving

Je kunt ook dicht bij huis blijven. Gebruik je eigen omgeving als inspiratiebron. Zet je eigen stad in de spotlights en bouw zo aan je eigen Amsterdam by Night. Het zorgt er ook voor dat je bij de voorbereidingen en/of tijdens het spelen in gedachten door de stad kunt lopen en gedetailleerde beschrijvingen kunt geven die de wereld tot leven brengen. Welke figuren kom je in de stad zoal tegen? Welke functie heeft dat leegstaande gebouw waar je altijd langs fietst? Hoe verschillen dag en nacht van elkaar in jouw stad?

Een andere omgeving kan ook een bron zijn van inspiratie. Op vakantie, in het buitenland of op een andere plek in Nederland, bieden nieuwe ervaringen bergen inspiratie. Waar komen die gemummificeerde lichamen in het museum vandaan en waarom lopen de rillingen over je rug als je erlangs loopt? Waar werd deze kerk voor gebruikt vroeger en waarom zit er nu geen dak meer op? Wie was er in deze stad de baas en wat is er met hen gebeurd? Hoe red je je als je de taal niet spreekt en je verdwaald raakt? Allemaal mogelijke vragen die het startpunt zouden kunnen zijn van een avontuur, setting of verhaal.

Inspiratie ligt overal op de loer; in het spel dat je gaat spelen, in de andere media die je dagelijks tegenkomt, als je naar buiten stapt en om je heen kijkt. Als je met halfgesloten ogen door je wimpers heen kijkt, ziet de wereld er ineens heel anders uit en komen de ideeën vanzelf.

Sticky note on concrete wall, Safety First

Better safe than sorry – Safety tools

23-04-22 / Sandra

De verhalen waar we in TTRPG’s onze karakters instorten, kunnen overal over gaan. Van hele luchtige thema’s tot best wel zware onderwerpen. En waar het voor de karakters misschien best een beetje spannend mag worden of misschien zelfs ongemakkelijk, wil je ervoor zorgen dat de spelers een goede sessie beleven. Een veilige omgeving waarin je vrij kunt spelen en samen op ontdekkingstocht kunt gaan. Om ervoor te zorgen dat iedereen het naar z’n zin heeft en zich niet ongemakkelijk voelt bij een bepaald onderwerp, zijn er safety tools ontwikkeld. Dit zijn technieken die je als speler of GM de mogelijkheid geven om het verhaal een andere kant op te bewegen wanneer je merkt dat de verbeelding en de realiteit iets te dicht bij elkaar komen te liggen en het ongemakkelijk, of zelfs onveilig, begint te voelen. Dit begint bij communicatie.

Communicatie

Waar grenzen liggen of welke onderwerpen beter niet ter sprake kunnen komen, is voor iedere persoon anders. Door met elkaar hierover te praten tijdens een sessie 0 kunnen al veel misverstanden voorkomen worden. Verwachtingsmanagement is hierin heel belangrijk. Als de ene speler een heel luchtig spel wil spelen terwijl de GM een psychologisch horrorverhaal heeft voorbereid, kan dat invloed hebben op het spelplezier van de hele tafel. Bespreek daarom van tevoren met elkaar wat jullie verwachten van het spel en welke kant jullie hopen dat het opgaat. Bij zowel een campagne als een one shot kan kijken naar elkaars communicatie- en speelstijlen heel veel misverstanden en ander leed voorkomen.

Safety tools

Laten we vooropstellen: safety tools zijn geen wondermiddel. Er kan altijd onenigheid aan tafel ontstaan of er kunnen onderwerpen naar boven komen waar iemand het niet mee eens is. Met de volgende technieken kun je proberen een draai te geven aan de situatie, waardoor het voor iedere speler (en ja, de GM is ook een speler) leuk blijft en je een goed gevoel overhoudt aan de sessie(s).

Vooraf

Zoals hierboven al benoemd, kun je in een sessie 0 al een goede stap zetten. Maar ook als je een one shot speelt, kun je altijd van tevoren contact hebben over de onderwerpen die mogelijk op tafel komen. Als GM kun je, als je al een verhaal hebt voorbereid, werken met trigger of content warnings. Je geeft dan van tevoren aan welke grote thema’s of onderwerpen aan bod zullen komen die wellicht bij sommige spelers sterke emoties kunnen oproepen. Je kunt dan als speler zelf bepalen of dit het geschikte spel voor jou is of met de GM in overleg gaan over de mate waarin deze onderwerpen aan bod komen.

Een andere manier waarop je het over deze onderwerpen kunt hebben, zijn lines en veils. Lines zijn harde grenzen; onderwerpen die een speler of GM niet aan een tafel wil gebruiken en die ook door anderen niet besproken zullen/mogen worden. Veils zijn thema’s/gebeurtenissen die buiten beeld mogen gebeuren, maar niet of niet uitgebreid beschreven mogen worden. Vaak wordt fade to black gebruikt bij dit soort acties. Als je deze afspraken wilt vastleggen, zijn er formulieren ontwikkeld die terug te vinden zijn in de links aan het eind van dit artikel.

Tijdens het spelen

Hoeveel je ook van tevoren bespreekt, toch kan er zich tijdens het spelen een situatie voordoen waar een speler ongemakkelijk van wordt. Ook daarvoor zijn manieren bedacht om hier een draai aan te geven. Zo kun je een X-card gebruiken. Als een speler of GM deze kaart aanraakt (als die fysiek op tafel ligt) of via de chat gestuurd wordt (bij online spelen), maakt de GM meteen een einde aan de beschrijving of scène en stuurt deze het verhaal een andere richting op. Je hoeft niet uit te leggen waarom je de X-card aanraakt, het doen is voldoende om aan te geven dat het anders moet.

Je kunt ook vragen om een script change. Dit is een techniek, bedacht door Beau Jager Sheldon, die je controle geeft over de scène. Als je voelt dat een scène een kant opgaat waar je niet comfortabel mee bent, heb je drie opties. ‘Rewind’ brengt het verhaal terug naar een punt voordat het oncomfortabel werd. Het geeft de groep de optie om een andere weg te kiezen, zodat je niet op hetzelfde punt uitkomt. Met ‘Pause’ zet je het spel even stil en bespreek je met elkaar wat er moet veranderen aan deze scène om het wel leuk te maken voor iedereen. Bij ‘Fast Forward’ spoel je zogezegd de scène vooruit en ga je verder op een punt dat verderop in het verhaal ligt en neutraal aanvoelt.

Na de sessie

Het is altijd leuk om na een sessie met elkaar te kletsen over de avonturen die jullie personages beleefd hebben. Dit kan ook een goed moment zijn om te kijken naar wat je nu leuk vond (Roses) en wat je minder geslaagd vond (Thorns). Een andere manier van feedback geven, heet Stars & Wishes. Iedereen aan tafel heeft een ster om uit te delen aan een positief moment in de sessie. Dat kan een fantastisch roleplay moment zijn van een van de spelers, een mooie beschrijving van een GM of een punt in het verhaal waarop alles klopte. Het zou natuurlijk helemaal mooi zijn als het heel moeilijk is om te kiezen, want dat betekent namelijk dat je een hele toffe sessie gehad hebt. Daarna krijgt iedereen de kans om een wens uit te spreken voor volgende sessie(s). Wat hoop je dat je personage gaat meemaken? Waar hoop je dat het verhaal naartoe gaat? Wie hoop je tegen te komen? Welke spelregels hebben jullie nog nooit gebruikt, maar zou je wel graag eens terugzien in een sessie? Ook hiervoor geldt weer dat met elkaar communiceren over wat je van een spel, campagne of sessie verwacht, veel kan bijdragen aan het plezier van de spelers.

Handige links

Dit zijn nog enkele handige links waar één of meerdere technieken beschreven of verder uitgewerkt zijn:
Blog met beschrijvingen van verschillende safety tools
Beschrijvingen van verschillende safety tools
Verschillende safety tools in Google Drive
Consentformulieren Monte Cook Games
Stars & Wishes

Voor al deze systemen geldt: de GM is ook een speler aan tafel die een goede ervaring wil overhouden aan een sessie. Ook de GM kan aangeven dat ze bepaalde onderwerpen niet aan bod zullen laten komen in hun sessies of als spelers te ver gaan in hun beschrijvingen, kunnen zij net zo goed een X-card gebruiken.

Veel van deze technieken worden onbewust door veel spelersgroepen al gebruikt, maar soms kan het helpen om met elkaar iets langer hierbij stil te staan. Deze methodes kunnen dan een handvat bieden.

Interview met VechelFantasy: Wat is er nu mooier dan de held te spelen in je favoriete boek?

26-03-22 / Sandra

In de RPG-community lopen veel interessante mensen rond, waar je misschien graag meer over te weten komt. Voor een aantal van hen zijn tabletop roleplayinggames méér dan een uit de hand gelopen hobby en zetten ze het in op een speciale manier. Rick Vechel van VechelFantasy is een van die mensen.

Dag Rick, waar kunnen we je van kennen?

Jullie kunnen mij kennen van D&D voor kinderen. Ik heb het Avonturen Handboek ontwikkeld dat je de mogelijkheid biedt om binnen een half uur aan het spelen te zijn met kinderen vanaf 6 jaar. Ook ben ik te vinden op Youtube met DnDutch, waarmee ik streams verzorg en Nederlandstalige uitleg geef over Dungeons & Dragons. Eigenlijk kun je zeggen dat al mijn activiteiten als doel hebben om de drempel verlagen om D&D en tabletop roleplayinggames te gaan spelen.

Je zet D&D in voor leesbevordering bij kinderen. Hoe heb je dit ontwikkeld en waar bestaat dat nu allemaal uit?

Ik ben ermee begonnen in 2018. Van scholen kwamen er signalen dat de leesvaardigheid en het leesplezier terugliepen en dat dit spelenderwijs weer opgevijzeld moest worden. Alles moest leuk worden ingepakt, anders had je pech. Dit was een beetje de kijk op gamification in die periode. Daar ben ik me in gaan verdiepen, maar zeker voor kleine gemeenschappen en scholen is dit heel moeilijk zelf op te pakken. Dit kan ook het gevaar opleveren dat iedere beunhaas ermee aan de slag gaat en dat komt de kwaliteit niet ten goede.

Ik ben gaan nadenken over wat zou passen binnen deze vraag en vooral ook wat zou passen in de klas. In oktober 2018 heb ik een eerste test gedraaid om samen met leerlingen in een verhaal te duiken. Ik was vroeger zelf ook geen goede lezer. Ik had er geen interesse in en vond de rust er niet voor. Ik was wel een gamer, geen goede, maar ik hield van de verhalen. En daardoor bedacht ik: hoe kan ik ervoor zorgen dat de leerlingen zelf de hoofdrol in deze verhalen kunnen gaan spelen? En toen kwam ik uit bij het spel dat ik al sinds mijn 13^e speel: Dungeons & Dragons.

D&D vormde het startpunt maar als je het Avonturen Handboek leest, zul je zien dat het niet puur D&D is. Ik heb de werkzame elementen uit het spel gepakt en gekoppeld aan eigenaarschap. Wat is er nu mooier dan de held te spelen in je favoriete boek? Je hebt alleen de setting, een probleem en een plek (en de medewerking van de auteur en uitgever) nodig en je zet de spelers erin als grote helden van het verhaal. En als kinderen gegrepen worden door het verhaal, kun je ze ook deze verhalen in andere vormen (zoals leesboeken) aanbieden.

Ik heb op dit moment meerdere vormen ontwikkeld voor het onderwijs en bij bibliotheken. Zo ga ik met groepen kinderen, de Verhaal Verkenners, iedere week op avontuur, waarbij ze grote vrijheid krijgen om hun personage te bedenken. Zo kan het voorkomen dat Luke Skywalker naast een rogue door Faerûn loopt. De wereld is een sandbox en alles valt te reflavouren. Beter goed gejat dan slecht verzonnen en die vrijheid is wat het zo breed inzetbaar maakt. Je kunt daardoor ook heel aanbod- en vraaggericht werken.

Op dit moment heb ik een pool van elf freelance spelleiders om mij heen verzameld die de verschillende Verhalen Verkenners groepen begeleiden in bibliotheken. Daarnaast zijn we met een team van drie personen die zich 3 tot 4 dagen in de week bezighouden met het educatieve aanbod op scholen. Om ervoor te zorgen dat bibliotheken, scholen en jongerencentra ook zelf deze activiteiten kunnen opzetten, heb ik de Verhalen Gilde opgericht. Organisaties kunnen hierin trainingen en materiaal inkopen, waardoor wij hun medewerkers intern opgeleiden en met goede kennis van zaken met de kinderen en jongeren op ontdekkingsreis kunnen gaan.

Dit is ook de insteek geweest voor het Avonturen Handboek dat ik met crowdfunding gefinancierd heb. Het rode deel zijn de regels, de gele sectie bevat knutselopdrachten en in het bruin staat een voorbeeld van een avontuur. Het is zo opgebouwd dat je binnen half uur aan het spelen bent. Het is ook perfect gebleken voor de coronaperiode, waarin ouders vaak met hun handen in het haar zaten over het thuisonderwijs en leuke activiteiten binnenshuis. Je bent met het hele gezin samen bezig aan tafel, in plaats van een verhaaltje voor het slapen voor te lezen kun je samen de verhalen bedenken en als je echt niet meer weet wat je de kinderen kunt laten doen, laat je ze een dice tower of een terreinstuk knutselen.

Wat is de grote kracht van D&D op het gebied van onderwijs en welzijn?

An sich heeft D&D die kracht niet. Het is en blijft gewoon een spel. Intrinsiek heeft het niets educatiefs of therapeutisch. Ik ben zelf sociaal werker en wil de desinformatie daarover tegengaan. Wel kunnen TTRPG’s werkvormen bieden die kunnen bijdragen aan sociale en persoonlijke doelstellingen. Zo heb ik in 2019 een pilot gedaan bij een dagopvang met kinderen met een verstandelijke beperking. We hebben de medewerkers getraind en nieuwe werkvormen aangeboden waar ze nu nog steeds mee werken.

In het onderwijs, zowel basisonderwijs als voortgezet onderwijs, moet je docenten hebben die weten waarvoor ze het doen. De doelen en werkvorm moeten op elkaar aansluiten. Het kan een mooie gezamenlijke hobby zijn waar empowerment en groepsdynamiek naar voren komen, maar dat zouden geen doelen op zich moeten zijn. Je kunt namelijk ook veel stukmaken als je het niet goed doet. Je hebt het gevaar van escapisme, het helemaal kunnen opgaan in andere werelden, en daar zitten ook grote gevolgen aan.

Je wilt de intrinsieke motivatie van deelnemers inzetten. Zo ben ik zelf ook begonnen. Mijn interesses en hobby’s heb ik altijd ingezet voor het sociaal werk. Onbewust leer je zo veel vaardigheden als je bezig bent met de dingen die je leuk vindt. Dan hoeven die niet een doel op zich te zijn, maar een hele leuke bijkomstigheid.

Wat is de mooiste reactie die je gekregen hebt van kinderen met wie je dit soort activiteiten doet?

Achterin het Avonturen Handboek staan twee van deze verhalen. Eentje over een jongen van 8 (of 9) jaar oud die zelf aan de slag was gegaan met een verhaal en zelf avonturen aan het bedenken is. Of die jongen die naar de Verhalen Verkenners toekwam, omdat hij een beetje verlegen was. Zijn vader kwam laatst naar me toe dat hij toch een beetje brutaal geworden was. Hij heeft zijn stem gevonden en is de leider van zijn groep geworden. Dit zijn de mooie voorbeelden van de persoonlijke ontwikkeling die zich kan voordoen.

Het is een andere manier van binnenkomen bij kinderen en jongeren. Je spreekt hun intrinsieke drive aan. De jeugd van tegenwoordig wisselt sneller van interessegebieden. Er zijn maar weinig dingen die echt beklijven, want er is ook zoveel aanbod. Je kunt in verhalen een stukje eigenheid brengen. Je herkent altijd een stukje van jezelf in je personages. Ook geef je de jongeren zelf initiatief en kunnen ze hierin eigenaarschap pakken. Er wordt echt naar hen geluisterd en ze hebben invloed op wat er gebeurt.

Dat geldt natuurlijk niet alleen voor kinderen en jongeren. Je wilt met je activiteiten de drempel verlagen voor iedereen. Dit doe je ook met je activiteiten en streams online. Wat is de grootste uitdaging en het leukste aspect bij het maken ervan?

De grootste uitdaging ligt voor mij in het improviseren van de visuele elementen. Ik ben grafisch niet zo sterk, mijn tekenvaardigheden zijn subpar at best, maar ik wil wel de spelers de vrijheid blijven geven om zelf een richting te kiezen. Het is een uitdaging om on the fly een goede map neer te zetten als ze toch iets heel anders gaan doen dan je van tevoren bedacht had. Zo moest ik tijdens een streamsessie binnen een pauze van een kwartier een heel dorpsplein opbouwen, omdat de sorcerer bedacht had om een fireball te casten op het midden van het plein en er dus een combat ontstond waar ik niet op voorbereid was.

En soms komen je spelers met een andere oplossing dan je had voorzien, zodat je alles wat je bedacht had voor de sessie weer weg kunt gooien. Iets waarvan je verwacht dat ze daar een hele sessie over zouden doen, is binnen een half uur opgelost. Maar dat soort dingen vind ik ook helemaal niet erg. Dat is wat ik het leukste vind aan D&D. Ik laad op door de successen die anderen boeken. Als ze zowel in het spel als daarbuiten beloond worden met mooie beloningen en positieve energie, dan is het voor mij geslaagd.

Dit grijpt ook erg terug op het verlagen van die drempel. We zijn onze homegame gaan streamen, omdat het zo leuk is om mee te kunnen kijken met de verschillende verhalen die in alle online streams verteld worden. Natuurlijk moet je een paar aanpassingen maken: je kunt niet meer tot 3 uur ’s nachts spelen en je moet gefocust blijven op het verhaal. Entertainment voert de boventoon, voor zowel de spelers als voor de kijkers.

Wat is je grote droom voor D&D/TTRPG’s in Nederland? Wat is jouw grote droom op dat gebied?

Geeks zijn op het algemeen leuke mensen. Het is interessant om te merken dat er daarin verschil is met de Verenigde Staten. Daar heb je veel meer gatekeepers en spelen politieke voorkeuren en sociale uitdagingen een veel belangrijkere rol. Daar zijn wij in Nederland misschien een beetje te nuchter voor. Je bouwt door te spelen persoonlijke relaties met elkaar op en je houdt rekening met elkaar. Als privépersoon hoop ik: als meer geeks meer gezelligheid betekent, hoe leuker het wordt.

Ik duim dat Nederland op een plek komt waar kwaliteit voorop staat. Ik strijd tegen de beunhaas. D&D is geen educatief middel, maar het kan in de juiste handen een interessante werkvorm zijn. De sector zou daarin moeten doorgroeien en volwassen worden.
D&D is zeker een goede gateway drug: je kunt altijd iets met je interesses en talenten. Of je nu graag schrijft, tekent, muziek maakt of gekke stemmetjes opzet: D&D is multidisciplinair en je kunt er altijd iets van jezelf in kwijt. Je leert ook etiquette/tafelmanieren die nu in deze tijd des te belangrijker zijn nu het sociale contact weer terugkomt. En dat tezamen is prachtig!

Wat voor advies kun je spelers/GM’s geven?

Ik heb twee adviezen:

– Pas op, het gaat heel snel. The rabbit hole is deep. Als je eenmaal in deze hobby verzeild bent geraakt, is er zoveel in te ontdekken. Lees, ontdek, kijk en vooral speel zoveel je kunt. Voor Dungeon Masters: pak de Dungeon Masters Guide en het Player’s Handbook erbij. Heel veel werk is al voor je gedaan en uitgedacht. Daarop aansluitend:

– Reflavouring is je grootste vriend. Je hoeft niet iets helemaal vanaf 0 te bedenken. Pak iets wat erop lijkt en pas het aan naar jouw wensen en setting.

Waar kunnen we meer informatie over je vinden?

Via deze Linktree vind je al mijn activiteiten: https://linktr.ee/vechelfantasy

Vanaf zondag 20 maart wordt daar ook Tafelverhalen aan toegevoegd met daarin de leuke verhalen die ontstaan aan tafel tijdens het spelen.