Niet iedereen weet het, maar er is ontzettend veel diversiteit in de TTRPG-wereld. Niet alleen in systemen, maar ook in producten, bedrijven en evenementen. Hoe ziet dat er nu uit? Welke ontwikkelingen zijn er gaande? Dat gaan we je uitgebreid vertellen via deze nieuwe reeks: de TTRPG-industrie.

Waarom is de TTRPG-industrie nu interessant?

Iets meer dan een half jaar heeft Wizards of the Coast de (TTRPG)-wereld opgeschud met de Open Gaming License (OGL)-veranderingen voor Dungeons & Dragons. In de discussie die daarop volgde, lieten talloze grote en kleine bedrijven, contentcreators en belanghebbenden vaak kritisch van zich horen. Er werden nieuwe lijnen in het zand getrokken en er ontstonden zelfs nieuwe initiatieven zoals ORC (Open RPG Creative). Deze korte tijd in de spotlights liet de wereld duidelijk zien hoe groot en divers de wereld van TTRPG’s is. Nu het een half jaar heeft kunnen ontwikkelen, kunnen we nog eens goed kijken naar de stand van zaken.

Dit artikel is pas de eerste van de reeks. Na deze introductie zullen meer stukken volgen die categorisch écht de diepte in duiken.

Grote spelers in de industrie

De TTRPG-industrie is complex en bestaat uit allerlei partijen. Om de industrie te kunnen begrijpen, is het belangrijk om te weten waar die uit bestaat. Wie zijn de grote spelers in het wereldje? We beginnen deze reeks met een overzicht van de publiceerders/uitgevers.

Publiceerders

Ze zijn wellicht de kern van de hobby te noemen: publiceerders. Deze bedrijven maken TTRPG-systemen zoals Dungeons & Dragons, Pathfinder, Call of Cthulhu en Dungeon World. Sommige zijn groter en invloedrijker dan andere. Dit is slechts een (kleine) selectie van de bekendste of meest relevante publiceerders, van groot naar klein, en hun bekende eigenschappen.

In deze reeks zal je te weten komen wat deze bedrijven beweegt en welke impact zij zelf (proberen te) maken. Soms wordt deze impact door iedereen ervaren, zelfs mensen die graag niet betrokken zijn. Denk bijvoorbeeld aan de OGL-discussie.

Natuurlijk zijn er nog véél meer partijen met allerlei TTRPG-gerelateerde producten en diensten. Net als publiceerders krijgen ook deze partijen een eigen spotlight in de toekomst.

Grote publiceerders

Wizards of the Coast

Wie kent ze niet? Wizards of the Coast is eigenaar van Dungeons & Dragons sinds 1997 en is zonder twijfel de grootste in de industrie. Naast Dungeons & Dragons hebben ze een brede portfolio, waaronder Magic: The Gathering, Pokémon Trading Card Game en vele bordspellen.

De omzet van WotC in 2022 was omgerekend €5.43 biljoen. Deze som van meerdere producten (ook non-D&D) laat duidelijk zien hoe groot WotC en hun middelen zijn. Ze hebben meer dan 1000 werknemers.

Chaosium

Met meer dan 30 werknemers is Chaosium ook een van de grotere publiceerders. Ze zijn niet alleen het brein achter de grote Call of Cthulhu, maar ook RuneQuest, 7th Sea en het Basic Roleplaying Systeem.

Paizo

De makers van Pathfinder, Paizo. Ze worden wel eens als het kleine broertje van WotC beschouwd na hun afsplitsing in 2002, maar hun producten zijn er niet minder om. Net als WotC hebben ze een breed portfolio met verschillende TTRPG’s en bordspellen zoals Catan en Coup.

Tijdens de OGL-discussie was er veel nieuwsgierigheid naar de reactie van Paizo vanwege Pathfinder, welke is gebaseerd op de OGL die werd besproken. Na enige tijd nam Paizo het voortouw door ORC te bedenken, waar vele TTRPG-partijen zich achter schaarden. Hoewel Paizo misschien niet de grootste is, zijn ze in elk geval invloedrijk.

Fantasy Flight Games

De makers van het legendarische bordspel Twilight Imperium hebben jarenlang Warhammer 40k gerepresenteerd met bordspellen en TTRPG’s. Ook hebben ze de Star Wars TTRPG in hun portfolio en verder natuurlijk talloze bord- en kaartspellen.

Deze grote franchises zijn niet voor elk bedrijf weggelegd. Om deze reden, en hun brede portfolio zijn ze zeker een grote partij in de TTRPG-scene.

Middelgrote publiceerders

Free League Publishing

Alien, Lord of the Rings en Blade Runner: een breed TTRPG-portfolio voor Free League Publishing, gepubliceerd met hun eigen Year Zero Engine als basis voor veel van de spellen. Zelfs weinig handen maken veel werk – met minder dan 10 medewerkers is Free League Publishing een middelgrote uitgever te noemen.

Kobold Press

Wie D&D speelt, heeft waarschijnlijk al eens van de Kobold Press gehoord. De makers van de Tome of Beasts zijn een van de grootste publiceerders van D&D-producten buiten WotC zelf.

Ze begonnen “klein”, maar onderhand hebben ze zichzelf al meermaals overtroffen met elke nieuwe kickstarter die ze doen. Dit alles met een team van 13 mensen.

Evil Hat Productions

Dit zijn de makers van allerlei Powered by the Apocalypse (PbtA)-systemen, zoals Monster of the Week en Blades in the Dark. Misschien komt Fate je ook bekend voor.

Evil Hat Productions heeft een enorme variatie aan TTRPG’s met daarnaast enkele bord- en kaartspellen. Hun invloed op de TTRPG-industrie is het best bewezen door het bestaan van Forged in the Dark, een label voor spellen die zijn gebaseerd op het Blades in the Dark-systeem.

Logo Magpie Games

Magpie Games

Deze geluksvogels van Magpie Games hebben dè Avatar (de geliefde Avatar, niet die met die smurfen)-licentie in handen gekregen en daarmee een van de beste Powered By the Apocalypse (PbtA)-systemen gemaakt. Verder hebben ze een portfolio van de Root TTRPG, Masks en meer TTRPG-producten.

Ondanks hun compacte portfolio en slechts 13 werknemers heeft Magpie Games veel status verkregen door Avatar: Legends. Ze hadden de grote uitdaging om de Avatar-fans niet teleur te stellen en gelukkig zijn ze daarin geslaagd. En dat niet zomaar, want ze braken records links en rechts. Zo hebben ze zeker een plek in de middelgrote publiceerders verdiend.

Kleine en/of indie uitgevers

Logo Drivethrurpg

DriveThruRPG

DriveThruRPG is misschien wel de grootse website als het aankomt op het verkopen en openstellen van digitale content. Ze beschikken niet alleen over rulebooks, maar stellen ook kaarten, software en community content beschikbaar.

Logo itch.io

itch.io

Itch.io is al jaren dé plek voor indiepartijen om hun product uit te brengen. Niet alleen voor TTRPG’s, maar ook videogames en meer.

Eigen websites & blogs

Veel indiepartijen maken gebruik van een eigen website of omgeving om hun producten en creaties te verspreiden en te verkopen. Sommige websites zijn zelfs best bekend, zoals de website van Dungeon World en die van Apocalypse World. In deze categorie is er ook onderscheid te maken tussen groot en klein, maar uiteindelijk dragen ze allemaal bij aan de community en de gezondheid van de hobby.

Meer over de industrie

Wil je dus meer leren over de TTRPG-industrie en hoe het wereldje van deze hobby in elkaar steekt? Hou dan de Dutch20-website in de gaten. In de aankomende artikelen duiken we namelijk in de wereld van contentcreators, conventies en nog veel meer. Leer hoe dit kleine, complexe wereldje draait. Neem, samen met ons, een duik in de TTRPG-industrie!