De Gamemaster is de leider van het spel. Het is een belangrijke rol bij het spelen van tabletop roleplayinggames: zonder Gamemaster kan je namelijk geen spel spelen. Gamemasters gebruiken hun fantasie om jou en je groep door het spel te leiden. Voor sommigen kan het lijken alsof de Gamemaster geen speler is, maar niets is minder waar; de Gamemaster is druk met het spelen van karakters én veel meer. Veel mensen zijn liever Gamemaster dan een standaard speler. Lees verder en leer de rollen van een Gamemaster en wat het bijzonder maakt.

De Gamemaster

De rol van Gamemaster is belangrijkste in het spel, en voor sommigen de leukste. Je hebt verschillende rollen in het spel die je veel creatieve vrijheid en mogelijkheden geven. Hieronder vind je enkele basisrollen, maar elke Gamemaster heeft een eigen invulling.

Rol 1: Verteller

De Gamemaster is de auteur van het verhaal en kiest wat de spelers gaan beleven. Er zijn verschillende opties zoals geprepareerde avonturen, maar zelfs dan kan een Gamemaster er een eigen draai aan geven. Dit betekent niet dat het complete verhaal van begin tot eind klaar moet staan voor de spelers om in te duiken. De Gamemaster kan voor een bepaalde sessie voorbereiden wat handig lijkt, en de rest improviseren. Lees hier meer over improviseren.

Rol 2: Regisseur

Als Regisseur speel je de wereld. Alle personages, gebeurtenissen, informatie wordt door de Gamemaster bepaald. Hierdoor kan een Gamemaster het spel leiden met encounters: situaties voor de spelers om op te lossen zoals gevechten of obstakels in hun reis. De Gamemaster kan ook allerlei wezens spelen, zoveel als die maar wilt. Denk bijvoorbeeld aan een nobele koning, een verkoper die de spelers oplicht of een trol die slechts kwaad is omdat hij zijn favoriete knuppel is kwijtgeraakt. Hoe de spelers ermee omgaan, is altijd een verrassing!

Rol 3: Scheidsrechter

Roleplayinggames blijven een spel en daar komen regels aan te pas. Het is niet de taak van de Gamemaster om alle regels perfect te kennen, maar om te bepalen welke regels worden gebruikt en om de resultaten te interpreteren. De Gamemaster bepaalt of iets mogelijk is, hoe dat mogelijk is en wat er eventueel voor nodig is. Als voorbeeld kan een speler bijvoorbeeld vragen om iets te doen en de Gamemaster geeft aan welke vaardigheid daarvoor nodig is. Wanneer de speler daarvoor een dobbelsteen moet rollen, bepaalt de Gamemaster de uitkomst op basis van het gerolde resultaat. De Gamemaster kan ook zeggen dat een actie onmogelijk is en geen poging verdient, of dat een karakter een bepaald feit onmogelijk kan weten.

Coöperatief

Het is belangrijk om te onthouden dat de Gamemaster aan dezelfde kant als de rest van de spelers staat. In alle aspecten van het spel, zelfs in gevechten, wordt er samengewerkt voor een leuke beleving. Roleplayinggames zijn coöperatieve spellen en ondanks alle uitdagingen blijft het einddoel plezier voor iedereen.

De Gamemaster maakt allerlei leuke en soms lastige uitdagingen voor de andere spelers. Zorg echter dat het niet té moeilijk wordt. Als Gamemaster is het simpel om iets erg makkelijk of moeilijk te maken. Om er tussenin te zitten, dat is een kunst. Dat geldt voor alles van gevechten tot puzzels. Wees niet bang om fouten te maken en terug te draaien of om hints te geven als iets in de weg zit van ieders plezier.

Dit geldt ook voor regels. Regeldiscussies zijn een bekend fenomeen in roleplayinggames. Daarom komt het ook vaak als onderwerp bij een sessie 0. In principe heeft de Gamemaster altijd het laatste woord betreft regels. Een Gamemaster kan zelfs regels breken, mits het geen uitzonderlijke impact heeft of is overlegd. Er zit een groot verschil tussen het aanpassen van een willekeurig monster en de krachten van een speler afpakken omdat het te vaak nuttig lijkt. Overleg van te voren welke huisregels worden gebruikt en bewaar regeldiscussies voor na de sessie. Tot die tijd bepaalt de Gamemaster hoe het werkt.

Benodigdheden

Een Gamemaster zijn is makkelijker dan je zou denken. Het vergt alleen wat durf om te beginnen, en vaak vind je dan al snel je weg. Er is niet veel nodig om te starten, afhankelijk van het systeem.

Verhalen en fantasie

Het is wellicht makkelijk te raden, maar als Gamemaster heb je wat fantasie nodig. Hoe meer, hoe beter. Voor wie niet zo’n rijke fantasie heeft, geen zorgen! Zelfs als je het moeilijk vindt zelf hele werelden te creëren, is dat niet een vereiste om een mooi verhaal te vertellen samen met je vrienden. Er zijn genoeg verhalen bedacht door anderen die je online of in boeken kan vinden. Deze zullen een geweldige opstap bieden wanneer je eerst meer ervaring wilt krijgen in het spel leiden. Vanuit de bestaande verhalen kun je langzamerhand steeds meer eigen elementen toevoegen en het zo je eigen maken.

Voorbereiding

Naast fantasie heeft de gemiddelde Gamemaster vaak wat tijd nodig om de volgende sessie voor te bereiden. Hoeveel tijd de preparatie kost, verschilt per Gamemaster. Sommigen prepareren zelfs niks en vertrouwen op hun improvisatietalent. Voor het begin van een campagne is het aangeraden om in ieder geval de basisregels van het systeem te kennen en om een basisstructuur van de wereld te maken met de belangrijkste info die spelers kunnen vragen.

De standaard sessievoorbereiding gebeurt meestal tussen sessies door en bestaat uit het voorspellen wat er zal gaan gebeuren. Gaan de karakters naar een stad, dan moet deze bewoners en wat winkels hebben. Misschien is er recent een gevaarlijk monster gespot als avontuur voor de spelers.

Een verborgen truc van veel Gamemasters is om ideeën te recyclen. Wordt er iets uit de voorbereiding niet gebruikt? Gebruik het een volgende keer. Zo is de moeite nooit verspild. Een andere truc is om altijd te doen alsof het volgens plan verloopt, ookal heb je zojuist een hele geschiedenis voor een glimmend standbeeld moeten bedenken omdat de spelers denken dat het belangrijk of interessant is.

Materiaal

Qua materiaal is er weinig verplicht, maar veel dingen maken het leven makkelijker. De Gamemaster heeft natuurlijk dobbelstenen nodig die passen bij het systeem. Ook de regelboeken en eventuele geprepareerde avonturen zijn belangrijk, maar niet per se de verantwoordelijkheid van de Gamemaster om te betalen en bewaren.

Om te voorkomen dat andere spelers zien wat er achter de figuurlijke schermen gebeurt, zijn er letterlijke schermen bedacht. Deze schermen worden ook wel Gamemaster-schermen genoemd. Ze bestaan vaak uit een drie- of vierluik gemaakt van stevig karton die een deel van de tafel afschermen voor de ogen van de spelers. Aan de binnenkant kan handige informatie staan voor tijdens het spel: zoals korte informatie over de karakters, belangrijke regels en natuurlijk eigen notities. Sommige Gamemasters kiezen ervoor om hun dobbelsteenresultaten achter hun scherm (dus geheim) te houden, maar dit verschilt per Gamemaster.

Deze tafel is helemaal klaar voor een avondje Blades in the Dark!

De exacte spullen die nodig zijn om een systeem te gebruiken, staan vaak ook in een speciale Gamemastersectie van het bijbehorende regelboek. In die gids zal je ook meer informatie en tips vinden over hoe je je kan voorbereiden en een spel kan neerzetten voor dat specifieke systeem.

Waarom niet zelf GM’en?

Als Gamemaster heb je complete vrijheid en kun je jouw fantasie de vrije loop laten. Neem spelers mee op geweldige avonturen, dwars door onvoorspelbare jungles, langs duizelingwekkende kliffen en naar unieke steden met bizarre wetten omtrent de kleur groen. Van het kleinste beestje tot de grootste titaan, de Gamemaster bepaalt het wat en waar in de wereld.

Laat jij je spelers verschillende sterrenstelsels verkennen en een intergalactische oorlog stoppen, of gaan ze op avontuur om een groep dwergen de helpen met het verslaan van een draak die in hun oude thuis bivakkeert? Jij bepaalt. Is magie mysterieus en onbereikbaar behalve voor grootste legendes, of heeft iedere avonturier en zijn moeder een staf paraat? Al deze keuzes zijn aan jou als gamemaster om vast te stellen. Al deze vrijheid, creativiteit en natuurlijk de trots van een leuke sessie is waar Gamemasters het voor doen. De Gamemaster leeft mee met de spelers, bij de overwinningen én nederlagen. De Gamemaster is deel van het team.

Wees niet bang om eens een oneshot te proberen voor een groep spelers die je al kent, want oefening baart kunst. Online bestaan er ook veel hulpmiddelen met videos en fora vol uitleg, voorbeelden en meer dan je zou kunnen bedenken.

Ook bij Dutch20 ben je welkom met al je vragen en ideeën. Rekruteer spelers, stel vragen aan andere Gamemasters of vertel iedereen hoe cool jouw sessie was.