Categorie: Recensie (Page 1 of 2)

De open bèta playtest van Daggerheart is live: een diepgaande blik op wat we hebben gezien

Daggerheart, een fantasie-rollenspel (RPG) van Darrington Press, is nu beschikbaar in een open bèta playtest. Deze RPG is ontwikkeld door Spenser Starke, maker van de stille TTRPG Alice is Missing, en Darrington Press: de uitgeverij van de makers van de populaire serie Critical Role die zich focust op het creëren van bordspellen en nieuwe spelsystemen. In dit artikel nemen we deze nieuwste toevoeging aan het RPG-universum onder de loep, waarbij we zowel de positieve als negatieve aspecten van de huidige ontwikkeling van het spel gaan bekijken. Onze beoordeling is gebaseerd op de ervaringen tijdens onze betrokkenheid bij de besloten playtest, waarin we het character creation aspect mochten reviewen. Daarnaast kijken we kort naar de informatie die beschikbaar is gesteld bij de open beta playtest, die sinds 12 maart 2024 openbaar is voor het publiek.

Wat is Daggerheart?

Daggerheart is een nieuw RPG-systeem dat spelers een alternatief biedt voor de traditionele Dungeons & Dragons (D&D)-ervaring. Het spel heeft als doel om een meer toegankelijke versie van het fantasy-avontuurgenre te bieden, met een uniek dobbelsysteem en kaartgedreven gameplay.

In plaats van de klassieke d20 gebruikt Daggerheart twee 12-zijdige dobbelstenen die twee belangrijke eigenschappen vertegenwoordigen: Hoop en Angst. Deze dobbelstenen worden gecombineerd met aparte kaarten om de domeinen, afkomst, gemeenschap en subklasse van de personages te vormen, elk met een unieke selectie eigenschappen en vaardigheden. Spreuken worden ook gedetailleerd op kaarten uitgewerkt om spelers snel te laten weten hoe ze deze moeten uitvoeren.

De open beta playtest

De open bèta playtest van Daggerheart is nu voor iedereen toegankelijk. Spelers kunnen personages creëren en het originele dobbelsysteem en de kaartgedreven gameplay uitproberen, voordat het volledige spel (waarschijnlijk volgend jaar) wordt uitgegeven. De playtest bevat een uitgebreide – hoewel nog in ontwikkeling zijnde – set regels voor het maken van personages, avonturieren als speler en het runnen of zelf maken van spellen als een GM.

De ontwikkelaars hebben duidelijk gemaakt dat Daggerheart nog niet af is en dat ze feedback van spelers nodig hebben om het spel te verbeteren. Het is de bedoeling dat spelers het spel spelen, het “breken” en hun ervaringen delen om zo de beste versie van het spel te creëren.

Je kunt de materialen op de Daggerheart-website vinden of op DrivethruRPG. Op de Daggerheart-website is het ook mogelijk om de surveys in te vullen en zo de ontwikkelaars feedback te geven.

Ervaring met de closed playtest

Bij de closed playtest van Daggerheart waren we vooral onder de indruk van de unieke aanpak voor het maken van characters. We kregen een deel van het handboek toegestuurd dat de stappen beschreef voor het maken van onze karakters. Hiervoor moesten we een aantal printjes uitdraaien, waaruit we de kaartjes konden knippen waarop de Ancestry, Community, Spells, Class en Domain-opties te vinden waren. De character creation begon dus als een soort van deckbuilding.

De kaarten maakten de character creation heel vlot te doorlopen, doordat alle opties kort en bondig op de kaarten staan beschreven. Je kan makkelijk door alle kaarten gaan en kiezen wat je aanspreekt. Ook zou het in de toekomst makkelijk mogelijk zijn bepaalde categorieën uit te breiden, doordat je daarvoor dan gewoon uitbreidingen kan kopen.

Het karaktercreatieproces was op sommige plekken iets te gelimiteerd. We vonden het te beperkend in de keuzes voor je klasse. Zo betekent het tweedomeinensysteem dat je echt maar twee opties hebt voor speelstijlen, wat voor ons niet voelden als genoeg vrijheid om een karakter leven in te blazen.

Ingevuld character sheet voor een Halfling Bard karakter

Afwegingen

Er zijn dingen die Daggerheart goed doet en die interessant zijn. Je armour, HP en stresssystemen passen mooi bij elkaar en geven, in vergelijking met andere systemen, intuïtief meer inzicht in hoe defensieve pools zouden moeten werken. De rustmomenten bieden een lijst van mechanische activiteiten, waarbij je betrokken kunt zijn zodat iedereen iets doet wanneer je niet op avontuur bent met je groep, zelfs wanneer sommigen niet hoeven te rusten/herstellen en hun teamgenoten dat wel moeten. De overlap tussen klassen wordt gecodificeerd in het idee van domeinen, wat erg interessant is en ook zeker een mooie basis die je zou kunnen gebruiken voor andere type regels.

Positieve aspecten van Daggerheart

Er zijn een aantal interessante en unieke elementen aan Daggerheart, die het een verfrissende speelervaring maken. Dit was niet alleen gelimiteerd tot de character creation, maar ook aan de hand van de elementen die zich voordoen wanneer het spel gespeeld wordt.

  1. Unieke dobbelsteenmechaniek: We waren onder de indruk van de unieke dobbelsteenmechaniek met de 2d12 dobbelstenen en het concept van de Hoop- en Angst-rollen.
  2. Innovatief HP-systeem: Het HP-systeem van Daggerheart is indrukwekkend. Ze hebben een unieke draai gegeven aan hoe er wordt omgegaan met HP: er is een damage threshold die voor elke class anders is. Als je daar overheen gaat, heeft dat pas invloed op je HP. Ook hoe er wordt omgegaan met Stress is interessant; het is bijna een extra set van HP-balkjes die ook gebruikt kunnen worden voor sommige vaardigheden in plaats van verdediging. Zo kunnen Druids een stress afvinken en in een magisch wezen transformeren.
  3. Interessante afkomsten: De afkomsten zijn uniek en hebben allemaal een eigen twist en zijn verbonden aan een spelmechaniek.
  4. Persoonlijkheidsvragen: Elke klasse heeft zijn eigen unieke vragen die je moet beantwoorden om meer persoonlijkheid te geven aan je karakter.
Kaarten met uitleg voor een Elf Sorcerer karakter

Verbeterpunten voor Daggerheart

Er zijn ook een aantal onderdelen met betrekking tot het maken van je karakter die nog beter kunnen worden uitgewerkt.

  1. Beperkte karaktercreatie: De karaktercreatie is beperkend in de keuzes voor je klasse. Het tweedomeinensysteem betekent dat je echt maar twee speelstijlen hebt.
  2. Onhandige kaarten: Ondanks dat de kaarten zorgen voor een goede ervaring in character creation, voelt het ook een beetje als een “cash grab”. Zo kunnen niet twee spelers eenzelfde Ancestry kiezen, omdat maar 1 kaart van een Halfling is bijvoorbeeld. Ook hebben de Klassen overlappende domeinen, wat ervoor zorgt dat wanneer meerdere spelers een class kiezen binnen hetzelfde domein de keuze aan spreuken of vaardigheden verdeeld moet worden. Dit dus weer, doordat er een limiet is aan het aantal beschikbare kaarten.
  3. Gelimiteerde ruimte character sheet: Er is geen plek op je character sheet om al je vaardigheden op te schrijven. Hierdoor zit je tijdens het spelen van het spel vast aan de tekst die op de gekozen kaartjes staat. Dit wordt wat chaotisch, wanneer je op hogere levels meer opties mag kiezen en eventueel gaat multiclassen.

Gameplay

Tijdens het spelen van een sessie zijn we ook verschillende dingen tegen gekomen. Over het algemeen loopt het redelijk soepel, maar zijn er toch bepaalde elementen waardoor het spel niet lekker liep of er momenten onduidelijk waren voor de GM en spelers.

Het voelt alsof Daggerheart is gericht op het vermijden van resultaten waar spelers niets bereiken. Met crit-regels en de focus op hoop- en angstdobbelstenen is er bij elke worp een kans van 62,5% op succes of kritiek succes. Dit betekent dat echte mislukkingen zeldzamer zijn. Het perspectief van de GM, die met een d20 gooit, zorgt voor meer inconsistente resultaten dan spelers, wat tot een onevenwichtige feedback leidt. Het spelontwerp moedigt GM’s aan om spelers niet te straffen voor het falen van hun worpen, maar negatieve uitkomsten aan externe inmenging toe te schrijven.

Er is ook een gebrek aan specifieke regels tijdens gevechten. Daggerheart wil dat hun gevechten geen apart systeem zijn van het reguliere spel en dat de overgang tussen verkenning en gevecht naadloos in elkaar overloopt. Dit is natuurlijk een heel mooi iets en staat ook haaks in hoe het bijvoorbeeld in D&D verloopt: daar moet namelijk voor initiative worden gerold wanneer er een gevecht van start gaat. In een poging om dit te bereiken, is er in Daggerheart geen maatstaf voor initiatief. In plaats daarvan kiezen spelers wanneer het passend lijkt om te handelen. Dit zorgt ervoor dat er geen vast idee is van wat er in één beurt kan worden bereikt. Het concept van een beurt als zodanig komt niet voor. Dit kan voor sommige groepen heel goed werken, doordat ze meer met andere leden van de groep kunnen samenwerken tijdens een gevecht. Voor andere groepen kan dit nadelig zijn, doordat niet duidelijk is waar ze aan toe zijn tijdens een gevecht of spelers hebben die het lastig vinden zich uit te spreken wanneer ze iets willen doen.

Als laatste puntje is het al snel duidelijk dat er heel veel druk komt te liggen op de GM. Aan het eind van bijna elke sectie in de handleiding wordt benadrukt dat er onderdelen kunnen worden aan gepast door de GM, wanneer deze niet helemaal naar wensen zijn. Dit betekent dat er heel veel vrijheid is voor de GM om het spel meer naar hun smaak te maken, maar aan de andere kant ook dat er heel veel druk komt te liggen op degene die het spel leidt. Dit brengt naar voren dat de ervaring die wordt ontworpen bij Daggerheart het meest de spelers in gedachten heeft en niet zozeer de GM die alles moet laten gebeuren. De GM wordt door het asymmetrische aspect van het spel op veel plekken tegengehouden, doordat de waardes die zij beheren voor de vijanden langzamer opbouwen dan die voor de spelers en de GM dus minder resources heeft om iets te doen. Daar zou meer balans in moeten komen om het voor zowel de spelers als de GM meer uitdaging te bieden. Het voordeel hiervan is wel dat het spel voor beginnende spelers veel laagdrempeliger is, doordat het lastiger is hele riskante keuzes te maken die grote gevolgen hebben voor de groep.

Zelf aan de slag

Wil je een sessie spelen met vrienden of gewoon graag een indruk krijgen van hoe het spel gespeeld wordt? Er zijn video’s beschikbaar op de Daggerheart-website waarin de cast van Critical Role hun karakters maakt en het spelsysteem uitlegt. Daarnaast is er ook een video beschikbaar waarin de cast een one-shot speelt.

Conclusie

Daggerheart brengt een aantal interessante nieuwe ideeën naar het RPG-genre, maar er zijn nog enkele ruwe punten die moeten worden gladgestreken om de speelervaring te verbeteren. Het spel biedt een unieke dobbelsteenmechaniek en een innovatief HP-systeem, maar de karaktercreatie laat te wensen over en er ligt veel druk bij de GM. Toch kijken we uit naar de volledige release van Daggerheart om te zien hoe deze feedback van spelers wordt verwerkt en hoe het uiteindelijke spel eruit zal zien.

Review Till the Last Gasp – 2-speler RPG

Recent heb ik deze nieuw uitgebrachte RPG kunnen bemachtigen – Till the Last Gasp. Ik vind het voeren van gevechten tijdens RPG’s altijd het vetst en daarom lag deze game echt wel in mijn straatje. Deze RPG gooit je namelijk direct in het midden van player-vs-player actie! Tijdens het uitdelen van klappen aan elkaar komen emoties boven water, worden geheimen onthuld en wordt de inzet verhoogd. Till the Last Gasp stelt je in staat om de energie van RPG-gevechten met behulp van de speleffecten steeds weer een andere draai te geven. Ik zal een kleine review geven van het spel met wat info over hoe het gespeeld wordt.

Aan de slag

Alles wat je nodig hebt om te spelen, zit in de doos. Zo kan je aan de slag met de premade karakters en locaties, maar kun je zelf ook originele locaties en personages creëren. In de doos zitten namelijk al 12 voorgebouwde personages en 9 plattegronden die fungeren als locatie voor jouw legendarische duel. Met behulp van de Drama-kaarten zal je je spel meer intens maken of een leuke wending kunnen geven. Drama-kaarten bevatten aanwijzingen/opdrachten zoals: “Speculate about how your victory could change things in either of your lives” en “Tell your foe about something terrible that could happen if you die today.”

Het spel bevat een playboard voor beide spelers, waarop zij hun beurten kunnen bijhouden. Er is een plaats voor de Stance-cards, een Objective-kaart, je dobbelstenen en je action points. Voor de start van het spel kiezen de spelers samen een locatie die hen het meeste aanspreekt. Ook kiezen ze beiden een karakter en een objective. De objective bevat een titel/thema en 4 doelen, waarvan er tijdens het duel minimaal 3 moeten worden behaald. Ook krijgt elke speler 5 stance-kaarten. Elke kaart bevat een houding die je karakter kan aannemen tijdens het duel en geeft de acties weer die je kan nemen wanneer je deze houding hebt aangenomen. Tijdens het gevecht is het mogelijk om zelf te kiezen om van stance te wisselen, maar kan je je tegenstander ook forceren een andere houding aan te nemen. Stances zijn gekoppeld aan objectives: je moet bepaalde houdingen aannemen om acties van die kaart te kunnen uitvoeren om sommige objectives te kunnen behalen.

Acties op de stance-kaarten kosten action points. Hoe meer impact de actie heeft, hoe duurder de actie is. Actiepunten worden aan het begin van elke ronde gerold. Daarvoor zijn de d6’en en de d20. Voordat het spel start, mag je 5 Edge dice verdelen over de protective en offensive kant van je playboard en deze gebruiken. Je kan je dice weer aanvullen door acties op de Wary en Defensive stance-kaarten te kiezen; je moet dus wel die stance aannemen om die actie uit te kunnen voeren.

Beginnersfouten

Voordat het spel start, moeten de spelers bepalen tot wat ze vechten; wat is de inzet van het gevecht? Vechten jullie tot er een van de twee verslagen is of wordt er gevochten tot de dood? Dat is aan de spelers om te bepalen en kan zelfs nog wisselen tijdens het gevecht!

Wij hebben het twee keer gespeeld, de eerste keer om het even uit te vogelen en de tweede keer voor het echie, om het zo maar te zeggen. Ik moet toegeven dat ik het de eerste keer verkeerd had aangepakt. Ik had een tof space pirate karakter gekozen (Captain Jamil Hawkings) en we hadden samen een mooie locatie uitgezocht. Mijn objective-kaart had ik gekozen, zodat die goed zou passen bij de vibe die ik had bedacht voor mijn Captain. Mijn tegenstander had ook goede keuzes gemaakt en we hadden samen een verhaal bedacht hoe we elkaar hier bij dit kasteel (The Empty Castle-locatie) troffen. Het verhaal was dat er een reliek lag van zijn god en dat ik deze had gestolen om weer te verkopen op de zwarte markt. Hij stopte mij voordat ik ermee kon vertrekken en ik had daardoor een wary stance gekozen voor mijn eerste ronde, omdat ik het idee had dat mijn karakter zich wel redelijk wilde verdedigen in deze situatie.

Het nadeel hiervan was dat ik heel moeilijk, eigenlijk helemaal niet, in de mogelijkheid was om mijn objectieven te vervullen, aangezien die alleen maar uitgevoerd konden worden vanuit de Bold of Reckless stance en niet vanuit de defensieve houding die ik had aangenomen. Daardoor kwam het gevecht voor mij moeizaam op gang en ben ik uiteindelijk verslagen door mijn tegenstander. Desondanks was het echt een heel leuk gevecht, waarin mijn karakter toch flink wat klappen heeft kunnen uitdelen naar d’r tegenstander. Ook hadden de verschillende locaties op de kaart aparte actiemogelijkheden, die weer een andere draai geven aan het duel.

Terugblik

Eerste gevecht was qua roleplay een succes, qua tactiek van mijn kant wat minder. In het tweede duel had ik een ander karakter gekozen, namelijk Steel: haar hidden motivation “I must prove to you that I understand the world better than you do” sprak me namelijk wel aan voor deze roleplay-ronde. Ik had een goed matchende objective kaart gekozen en deze keer wel goed keken naar welke stance de meest logische optie was. Dit tweede gevecht verliep een stuk soepeler, doordat we beiden niet steeds hoefden te zoeken naar wat dingen ook al weer betekende en er werd meer aandacht besteed aan de roleplay, wat het gevecht echt heel tof maakte. Dit gevecht was tot de dood en mijn karakter was in staat dit gevecht te winnen!

Het toffe aan dit spel is dat je gewoon meteen midden in het gevecht valt. Ook de opties aan locaties zijn heel leuk en geven het spel wel echt elke keer een andere draai. Ik moet toegeven dat ik de drama-kaarten echt het meest leuke vind, doordat het óf je karakter heel erg kan ondersteunen in hun keuzes óf dat je echt goed moet nadenken hoe je iets gaat brengen om het toch te laten werken. Dit houdt je als speler ook zeer alert tijdens het spel.

Het meest lastige vind ik wel het wisselen van stances; het is namelijk een van de “duurdere” opties op de stance-kaarten en kost dus ook het meeste action points. Het is lastig meer Edge dice te krijgen als je objectives voornamelijk in de meer offensieve kant zitten, doordat je dan eigenlijk niet je Edge dice kan aanvullen en elke ronde te weinig actiepunten hebt om gave acties mee uit te voeren.

Het toffe van dit spel is dat het je ook heel erg laat nadenken over het verloop van het gevecht. De karakters hebben geen hitpoints en daardoor kan je je dus meer richten op het uitvoeren van aanvallen en het blokkeren van klappen van de tegenstander in plaats van steeds te moeten kijken of je bij de volgende ronde niet al onderuit gaat. Deze gevecht-roleplay geeft me ook zeker inspiratie om dit meer bij andere RPG’s te gaan doen, zodat ik die gevechten als speler ook wat meer flavour kan geven in plaats van het maar te laten bij het rollen van mijn dobbelstenen.

Aanpassingen

Er zouden wel wat modificaties aan het mechanisme gemaakt kunnen worden om het lastiger te maken, misschien door je actiepunten te koppelen aan een ander element in de game. Dit doordat het raken van je tegenstander niet echt direct effect heeft op hun welzijn en mogelijkheden in het gevecht. Ook hebben sommige acties niet echt toegevoegde waarde dan echt alleen het afstrepen van een objective en dat voelt soms een beetje leeg. Dit is bijvoorbeeld met het slopen van scenery. Er is een mogelijkheid om tussen 1 en 3 actiepunten te spenderen om scenery te slopen, zoals de reling van een schip of een pilaar van een gebouw waardoor het dak instabiel wordt. Helaas heeft dit niet echt verder direct invloed op de mechaniek van het spel. Je zou dit kunnen aanpassen door bijvoorbeeld, wanneer er in totaal 3 actiepunten worden besteed in een ronde op die locatie voor het vernielen van de omgeving, het uitvoeren van acties daar duurder te maken. Dit is natuurlijk geheel aan de spelers over te laten!

Ik vond het een hele toffe game en kijk ernaar uit het vaker te spelen en dan misschien zelfs met zelfgemaakte karakters, zodat het karakter me meer eigen wordt en het harder aankomt wanneer ik keihard win of verlies.

Vind jij nou het voeren van gevechten in TTRPG’s ook heel tof, of wil je graag een RPG die je met z’n tweeën kan doen, dan is deze zeker voor jou! Till the Last Gasp is te koop in de Critical Role shop (EU) en in je lokale spellenwinkel.

RPG Spotlight: Four Against Darkness – Solitaire dungeon-delving game

Wil je graag eens in je eentje op avontuur in een dungeon zonder al te veel gedoe? Dan is Four against Darkness misschien wel iets voor jou! Met deze solitaire dungeon-delving pen-and-paper game kan je met heel weinig materiaal al op pad met je party.

Wat is het?

Het spel zet zich neer als een old school dungeon-bashing game wat gespeeld kan worden met minimale materialen. Met een potlood, twee d6 en hokjes papier kan je jezelf een weg banen in talloze gangen stelsels van de kerkers die je gaat maken. Onderweg zul je rollen om te zien wat je party te lijf moet gaan en welke schatten je zult gaan vinden na de overwinning. Doordat je het creëren van het avontuur overlaat aan kans, zal geen enkel avontuur hetzelfde zijn.

De speeltijd van een gehele dungeon (dus een sessie) duurt ongeveer 45-75 minuten wanneer je solo speelt. De eerste keer zal wat langer duren doordat je je party moet samenstellen en de regels moet uitvogelen, maar wanneer je bekend bent met het spel zal het vlotter gaan. Dit maakt het spel een goede om vaker op te pakken en elke keer weer plezier te beleven.

De gemakkelijke opzet van het spel en de simpele regels maakt het heel toegankelijk. Beginnende en ervaren RPG-spelers kunnen makkelijk aan de slag met dit spel en halen er beiden uit wat erin zit. Mocht je het spel met een vriend of vriendin willen spelen, dan is dat zeker mogelijk: in het boek staan regels voor hoe dat werkt.

Overzicht van de benodigdheden voor Four Against Darkness

Opzet van het spel

Je hebt de controle over een groep van vier avonturiers die aan het begin van je avontuur allemaal beginnen op level 1. Deze avonturiers hebben een verscheidenheid aan vaardigheden die je door het kiezen van een klasse kunt toewijzen. In het basisboek staan 8 verschillende klassen waaruit je kunt kiezen. Ieder met zijn eigen vaardigheden, gereedschap, en natuurlijk ook beperkingen. De acht klassen in het basisboek zijn warrior, cleric, rogue, wizard, barbarian, dwarf, halfling en elf. Combineer ze in een mooi gebalanceerde groep, klaar voor avontuur! Of maak vier dwergen en kijk of jullie voorbij de ingang komen…

Op avontuur!

Heb je je party? Dan kan je van start! Wanneer je een kamer binnengaat, genereer je de inhoud ervan op een reeks willekeurige tabellen. In een kamer ontmoet je monsters, vecht je met monsters en versla je monsters! …hopelijk. (of je besluit dat terughoudendheid het betere deel van moed is!) Je beheert ook middelen (genezing, spreuken, levenspunten, uitrusting), plundert schatten, ontwijkt valstrikken, vindt aanwijzingen en aanvaardt zelfs opdrachten van de monsters die je ontmoet. Je personages kunnen levels omhoog gaan en worden beter in wat ze doen, maar het zal niet gemakkelijk zijn.

Tijdens de gevechten in de kamers hoeft er alleen voor de karakters dobbelstenen te worden gerold. De kracht en gevaar van het monster wordt aangeduid door een nummer – dit is het level van het monster. Wanneer je karakter aanvalt, rol je de dobbelsteen om te zien of je het monster verslaat. Wanneer het monster jouw karakter aanvalt, rol je om te zien hoe goed je jezelf verdedigt tegen de aanval. Rol je te laag? Dan zul je worden geraakt en raak je gewond. Heb je de monsters in de ruimte verslagen? Dan mag je rollen voor welke schatten ze achterlaten.

Resultaat van een kerkerstelsel na een sessie van Four Against Darkness

Uitbreidingen

Heb je het basisspel na een aantal sessies wel een beetje gezien en wil je iets anders dan die eindeloze hordes van ratten en goblins? Of wil je meer keuzeopties bij het samenstellen van je party en uitreiken naar andere klassen? Dan is er goed nieuws, want er zijn talloze uitbreidingen van Four Against Darkness die je kan toepassen op de basisregels van het spel. Zo zijn er uitbreidingen met nieuwe monsters of boeken waar meer story-based dungeons en verhalen inzitten, waardoor je party een duidelijk doel heeft die ze moeten behalen. Deze narratieve versies van het spel kunnen ook worden gespeeld met een DM die dan het verhaal vertelt. Zo kan je toch met je vriendengroep op avontuur.

Dit spel is een verrassende afwisseling op de standaard TTRPG. Het basisboek zelf kan niet zozeer gezien worden als roleplayinggame en heeft echt als doel gewoon lekker monsters te slashen en loot te pakken. Het spel is zeker niet gemakkelijk en wanneer de resultaten van de dobbelsteen tegenzitten, kan je soms voor lastige keuzes staan. De uitdaging die voortvloeit uit deze minimalistische opzet, zorgt ervoor dat je keer op keer terug wilt keren naar deze game!

Basisboek met daaronder een stapel uitbreidingen van het spel

RPG Spotlight: Star Trek Adventures

De Ferengi grijnst van wang tot wang met een gebit vol vlijmscherpe tanden, klaar om een deal te sluiten. Je kapitein heeft nog net genoeg tijd om ‘Red alert, all hands to battle stations!’ te roepen als het Romulan schip zichtbaar wordt met wapens klaar om te vuren. De Klingon tegenover je schreeuwt een oorlogskreet en springt over de riggel waar zij verstopt zat, een vlijmscherpe Bat’leth stevig in haar linkerhand gegrepen.

Dit zijn maar drie voorbeelden van de scenario’s waar je je in kan bevinden als je deel uitmaakt van Starfleet in de RPG Star Trek Adventures. Gebaseerd op de populaire TV series en films biedt deze RPG je een hele nieuwe manier om je vertrouwde d20’s aan het werk te zetten.

Van spaceship battles tot eeuwenoude ruïnes onderzoeken en van een dodelijke plaag oplossen tot een vuurgevecht met een boarding party aan Borg, dit systeem kan het allemaal.

Wat is het 2d20 systeem?

Star Trek Adventures, vanaf nu afgekort tot STA, gebruikt het 2d20 systeem, maar wat houdt dat precies in? Dungeons & Dragons gebruikt ook een d20, maar daar houden de vergelijkingen wel op. STA gebruikt het namelijk op een compleet andere manier, en zodra je snapt hoe dat werkt klinkt de naam van het systeem ook ineens een stukje logischer.

Je karakter in STA heeft 6 Attributes en 6 Disciplines, en een skill check is altijd een combinatie van een Attribute en een Discipline.

De attributes zijn Control (hoe nauwkeurig en precies je kan werken), Daring (hoe goed je bent in een risicovolle situatie en een koel hoofd kan houden), Fitness (hoe goed je bent in fysieke activiteiten), Insight (hoe goed je situaties en personen kan inschatten), Presence (hoe charismatisch en persuasive je kan zijn) en Reason (hoe goed je bent in problemen op een wetenschappelijke wijze te redeneren.)

De Disciplines zijn Command (opdrachten geven), Conn (een spaceship besturen), Security (alles wat te maken heeft met beveiliging), Engineering (alles wat te maken heeft met machines), Science (alles wat te maken heeft met wetenschap) en Medicine (alles wat te maken heeft met gezondheid.)

Een Attribute zit altijd ergens tussen de 7 en 12 en een Discipline zit altijd ergens tussen de 1 en 5. Als je een Attribute en een Discipline bij elkaar optelt kom je dus uit ergens tussen de 8 en 17, en als je dan naar je d20 kijkt dan zal er misschien al een lampje beginnen te branden. Stel je bent de dokter van het schip en je hebt een patient op de operatietafel liggen met een parasiet in z’n borstkas die je eruit moet snijden. Daarvoor ga je finesse en nauwkeurigheid nodig hebben, dus je gebruikt Control. Het is een taak die te maken heeft met medicine, dus je pakt je Medicine als Discipline, en telt die twee bij elkaar op. Als je op een d20 gelijk of onder dat getal gooit dan heb je één succes.

Waarom heet het systeem dan 2d20? Omdat je standaard bij een taak altijd 2d20 gooit, en de successen bij elkaar optelt. Heb je een doel van 13 en gooi je een 7 en een 3op je 2d20? Dan heb je 2 succesen. Als het aantal successen gelijk of hoger is aan de moeilijkheid van de taak dan heb je het gehaald. Heb je meer succes dan nodig is? In dit systeem is dat geen probleem, want de extra’s worden geconverteerd naar Momentum.

Soms is op de kapiteinstoel zitten toch niet zo leuk als dat het zou lijken.

Klinkt makkelijk, toch?

Het is natuurlijk wel iets diepgaander dan simpelweg 2 getalletjes pakken, die bij elkaar optellen en dan 2d20 gooien, maar dat is de basis en waarom het systeem 2d20 heet. Maar er zijn nog wel wat meer dingen die het spel diepgang en keuze geven. Wat is het verschil tussen een half-Klingon security officer die maar wat graag op de vuist gaat met wie-dan-ook, en een Vulcan security officer die een koel hoofd houdt en liever eerst praat dan dat ze schiet? Mogelijk hebben ze exact dezelfde Attributes en Disciplines, maar toch zijn dit in de compleet andere karakters. Hoe pakt STA dit aan en kan je een karakter maken die niet exact hetzelfde aanvoelt als iemand anders die misschien wel een soortgelijke rol vervult in de crew?

Traits, een simpele beschrijving

Als eerste werkt STA met iets genaamd Traits, simpelweg beschrijvingen van vaak één woord, waarvan vanuit gegaan wordt dat de spelers en de GM samenwerken om te bepalen hoe een trait op een bepaald moment invloed heeft op het spel, zonder er echte regels over te maken. Die Vulcan heeft de trait ‘Vulcan’, maar de half-Klingon heeft de traits ‘Human’ en ‘Klingon’. Daar zitten verder geen harde regels aan verbonden, het idee is dat je samen met je GM besluit hoe deze traits een positieve of negatieve invloed kunnen hebben op het verhaal. Vulcans kunnen goed tegen de hitte, dus misschien hoeft jouw Vulcan helemaal niet te rollen om door te blijven gaan op de bloedhete woestijnplaneet./

Wat voor missie zouden ze hier bespreken?

Talents, dat zijn net Feats

Tevens heeft het systeem Talents, vergelijkbaar met de feats van D&D. Sommige Talents hebben bepaalde species als een requirement (zoals bijvoorbeeld de Vulcan Mind-Meld.) Anderen hebben een vereiste dat bepaalde Disciplines of Attributes hoog genoeg moeten zijn. Met vier van deze Talents specializeer je je karakter al een bepaalde richting in waardoor ze niet meer hetzelfde voelen.

Values, waar staat je karakter voor?

Maar die twee karakters uit het voorbeeld staan natuurlijk ook compleet anders in het leven. Daarvoor kiest elke speler vier Values bij het aanmaken van hun karakter, korte zinnetjes die standpunten van dat karakter bepalen. Die klingon kan bijvoorbeeld een “Proud and Honorable Klingon” zijn die “Ashamed of his Human Heritage” is, terwijl de Vulcan “Calm and Collected” is en gelooft in “The Need of the Many Before the Needs of the Few”. Dit soort zinnetjes geven meteen een idee over je karakter, en komen ook nog terug in het spel. Als je Klingon uitgedaagd wordt tot een duel om z’n eer te verdedigen dan kan dat opbotsen tegen Proud and Honorable Klingon. Misschien wil je wel helemaal niet vechten, maar zou je karakter dat besef hebben? Je GM kan zelfs je een bribe geven als je wel gaat vechten, een Determination die je karakter later weer kan gebruiken. Maar het werkt ook positief! Een Calm and Collected Vulcan raakt niet snel in paniek, dus als je groepje redshirts panisch bezig is om het vuur uit te doven en de de medic al huilend in een hoekje zit, en de Vulcan probeert de rest te kalmeren dan kan ze Determination gebruiken om een extra d20 bij te kopen die automatisch 1 gooit (een Critical Hit!), of een Determination gebruiken om als het mislukt te rerollen. Values komen zelfs terug in de manier dat je karakter groeit in STA, als jij vaak interact met je Values (of de Directives die gelden voor een missie, zoals bijvoorbeeld de voor Star Trek fans bekende ‘Prime Directive’) dan helpt dit je karakter om beter te worden in dingen.

Zelfs in de toekomst is soms de makkelijkste oplossing om iemand een mokerslag uitdelen

Focus, focus, focus

Maar als je een karakter maakt kies je ook nog is 6 ‘Focuses’. Dit zijn echte specializaties van je karakter. Je bent een wetenschapper, sure, maar wat voor wetenschapper ben je? Specializeer je je in archeologie? Geologie? Warp theorie? Die slagraage Klingon heeft waarschijnlijk een Focus in Unarmed Combat, maar de level-headed Vulcan heeft misschien wel een Focus in Battlefield Strategy of Espionage. Aan de zes Focuses die een karakter heeft kan je al snel bepalen wat voor soort personage het is en kan je verschil maken tussen een wetenschapper die eeuwenoude beschavingen onderzoekt, en een wetenschapper die de theorie bestudeert van parallelle universums.

Maar hoe werkt dat precies in het spel? Doet het ook nog wat? Als je goed hebt opgelet dan heb je eerder gezien dat ik het had over een Critical Hit. Een Critical Hit telt als 2 successen. Een focus is nog een manier om 2 successen te krijgen met 1 dobbelsteen. Nog een keer terug naar die dokter die probeerde een chirugische ingreep te doen om een crewmate te redden. Als dat een echte chirurg is dan heeft die waarschijnlijk wel de focus Surgery. Of mogelijk is het een bioloog met een specialisatie in Parasites. Als je een focus hebt die toepasselijk is op de situatie, en je rolt gelijk of onder aan je Discipline wat je gebruikt dan telt het ook als 2 successen. Nu kan je dus met 2d20 al een difficulty 4 taak halen!

Hopelijk heeft deze Andorian flink wat Fitness om weg te rennen!

Advantages, Complications, het wordt spannend!

Misschien heb je een groepje NPC nurses bij die kunnen helpen met de operatie. Of misschien schud het schip heen en weer tijdens de operatie omdat het betrokken is in een vuurgevecht. Dit soort situaties zijn Advantages (voordeel), Complications (nadeel) of Traits (kan allebei zijn.)

Deze dingen kunnen taken moeilijker maken, makkelijker maken, onmogelijk maken (hoe ga je de vijand slaan als je Blinded bent?) of mogelijk maken waar het normaal niet mogelijk zou zijn. (Het onverslaanbare monster is ineens niet meer onverslaanbaar dankzij Weak Spot Identified!)

Met al deze soorten situatie-veranderende aanpassingen die zowel op een personage of een locatie kunnen gelden merk je misschien al wel dat het snel een stuk ingewikkelder (en spannender!) kan worden dan simpelweg twee dobbelstenen pakken en hopen op lage rolls. Maar een heel stuk geleden noemde ik een keer Momentum. Dat gaat misschien goed van pas komen als die supermoeilijke Difficulty 4 chirurgische ingreep ineens Difficulty 5 wordt door dat schuddende schip. Hoe ga je 5 successen halen met maar 2 dobbelstenen? Nou, door meer dobbelstenen te rollen, natuurlijk! Je begint altijd met 2d20 in dit systeem, maar door Momentum te besteden kan je maximaal 3 extra dobbelstenen bijkopen. Momentum deel je met de hele crew, dus even overleggen is wel handig, maar door goed samen te werken en op de meest belangrijke momenten Momentum te gebruiken (zeg dat is 3 keer snel achter elkaar) kan het verschil betekenen tussen slagen en ondergaan met je schip. Maar zelfs als je Momentum op is kan je nog steeds dobbelstenen bijkopen, met Threat. Threat is het boze vriendje van Momentum en kan je eigenlijk voor het gemak zien als Momentum voor de GM. Wil je 3 extra dobbelstenen bijkopen maar heb je geen Momentum? Dat kan, dan krijgt de GM er een lading Threat bij, die de GM dan later weer kan gebruiken om je het leven zuur te maken. Durf je het aan om je huidige problemen een stukje vooruit te schuiven en er problemen van te maken voor later?

Oh-oh, deze wil niet ‘geassimilate’ worden.

Stop, stop, het is allemaal veel te veel informatie!

En dan hebben we het nog niet eens gehad over Complications (als je 20 gooit op een dobbelsteen), hoe combat niet werkt op een grid maar met zones, hoe je in een scene een nieuw side-character kan maken zodat je je niet nutteloos hoeft te voelen als je karakter in de ziekenboeg ligt, en zoveel andere leuke dingen aan dit systeem.

Het is natuurlijk ook onmogelijk om echt alles te bespreken over een RPG systeem in één enkel artikel, want als je tot hier bent gekomen dan heb je de lezers die het na 3 alinea’s opgaven al flink verslagen, en in dat geval is het mogelijk wel een systeem waar je interesse in zou hebben. Maar of je nu een die-hard Star Trek fan bent die nog nooit van het systeem had gehoord maar nu maar wat blij is om er van te weten, of iemand die geen enkele Star Trek aflevering heeft gezien maar simpelweg het leuk vind om een keer te kijken naar een systeem waar ‘ik schiet er op’ vaker de verkeerde oplossing is dan de juiste, dan is Star Trek Adventures mogelijk een leuke RPG voor jou om een keer te bekijken.

RPG Spotlight: Legend of the Five Rings

De Courtier van de Crane Clan doet een overdreven buiging en iedereen heeft door dat het bedoeld is als een belediging, maar als je erover klaagt, dan lijd je gezichtsverlies. De Oni uit de Shadowlands komt naar je toegestormd, klaar om je tot pulp te slaan. De drie Lion Bushi trekken hun zwaarden en kijken je achterdochtig aan.

Dit zijn maar drie voorbeelden van de dilemma’s die je kunt tegenkomen in Rokugan, de wereld van Legend of the Five Rings, een fantasiewereld gebaseerd op het oude Japan. Als samurai uit een van de clans ga je op een avontuur waar niet alleen jouw leven op het spel staat, maar – misschien nog wel belangrijker – jouw eer.

Bescherm de eer van Clan, familie en jezelf in een samurai RPG.

Wat zijn ’the Five Rings’?

Een uitleg over deze RPG kan haast niet zonder eerst uit te leggen wat the Five Rings zijn. Het klinkt misschien als een vreemd vervolg op de Lord of the Rings, maar dat is het totaal niet. Wat het wel is, is een basis om een RPG op een compleet andere manier te spelen. Legend of the Five Rings (vanaf nu afgekort tot L5R) heeft namelijk geen abilities zoals je misschien uit andere systemen gewend bent. Je karakter heeft geen strength, dexterity of charisma, maar de five rings uit de titel die elk naast een element ook een manier van in het leven staan symboliseren.

De ring van Lucht staat voor de elegante maar ook achterhandse aanpak; met vlotte bewegingen en woorden met dubbele betekenissen. De ring van Aarde staat voor de ‘slow and steady’-aanpak; een aanpak die klappen kan incasseren en een heldere geest. De ring van Vuur staat voor de directe, emotionele aanpak; sla snel en hard. De ring van Water is de flexibele en vriendelijke aanpak; een aanpak van makkelijk in de omgang zijn en alles goed in de gaten houden. Als laatste is er de Void-ring; de ring van je hoofd leegmaken van ego en je openen voor het spirituele.

Met haar Lucht aanpak verspreid de Courtier een dodelijk gerucht in zaal, waardoor al snel de hele zaal zich tegen haar vijand keert.

Dit klinkt op het eerste gezicht allemaal een beetje wazig maar als je eenmaal een beetje gewend bent aan dit principe, dan begin je de voordelen ervan te zien. Elke groep van skills (Artisan voor crafting, Martial voor knokken, Scholar voor research, Social voor kletsen en Trade voor handel en handwerk) heeft voor elke Ring een eigen approach.

Je gaat praten met de leider van de bandits, maar op wat voor manier doe je dat? Probeer je vrienden te maken met de man, zodat hij je erdoor laat? Dan is dit de Water-aanpak en rol je Courtesy (Water). Maar probeer je hem te intimideren om je erdoor te laten? Dat is de Vuur-aanpak en dan rol je dus Courtesy (Fire). Ditzelfde concept komt terug bij alle skills. Een wapen repareren is de Aarde-aanpak, maar een wapen verbeteren is de Lucht-aanpak.

Op deze manier ontwijkt L5R één van de grootste problemen waar een hoop RPG’s tegenaan lopen. Zodra combat begint, zitten de spelers die gebouwd zijn om te kletsen met hun vingers te draaien tot het gevecht klaar is omdat ze toch weinig toevoegen. Zodra er een gesprek begint, pakken de Barbarian en de Fighter hun telefoon er maar bij, want ze kunnen daar toch niks toevoegen. Maar in L5R kan iedereen altijd wat toevoegen. Zelfs al heeft je Lion Clan swordmaster geen enkele skill in Courtesy, met zijn hoge Aarde-ring kan hij prima proberen om een beroep te doen op het plichtsbesef van de samurai waarmee hij praat. En die Courtier die nog maar net weet hoe ze een boog moet vasthouden? Haar hoge Lucht-ring zorgt er in een gevecht voor dat ze lastiger te raken is.

Door niet vast te houden aan de basisstatistieken zoals de meeste RPG’s ze kennen, maakt L5R het een stuk eenvoudiger om scenario’s te vormen waar iedereen in de groep actief aan mee kan doen.

Wat zijn dat voor vreemde dobbelstenen?

Een setje vreemde dobbelstenen, zoals het hoort bij een Fantasy Flights game

Als dat verhaal interessant klonk, dan ben je misschien al even stiekem gaan zoeken op het internet naar L5R en zag je ineens foto’s langskomen van vreemde dobbelstenen die niet lijken op de traditionele D20 zoals je gewend bent bij D&D. Inderdaad, het zou geen Fantasy Flight RPG zijn zonder vreemde dobbelstenen. Maar ook hier is het spel dieper dan je op eerste oog zou denken en werken deze vreemde dice mee om precies het verhaal te vertellen dat het systeem belangrijk vindt.

De zwarte dobbelstenen zijn de dobbelstenen die je krijgt van je Ring, de witte dobbelstenen krijg je van je skills. Als iemand met een Water-ring van 3 en een Courtesy skill van 1 een poging gaat doen om de bewaker op een vriendelijke manier om te praten, dan rolt die persoon 3 zwarte Ring-dice, en 1 witte Skill-dice. Daarna mag je een aantal dice kiezen aan de hand van je Ring om te houden. Dit houdt dus ook in dat je nooit de beste gaat zijn in alles. Je kan de beste prater zijn in het hele land, maar als je niet goed bent in emoties opwekken en het vuur aanwakkeren onder iemands schenen, dan gaat die Courtesy (Fire) rol niet snel slagen, ook al rol je misschien een hele lading Skill-dice. De emotionele Bushi zonder enige skill in Courtesy is dan toch misschien de betere keuze om naar voren te sturen.

In L5R weet je standaard precies wat de moeilijkheidsgraad is die je moet halen en dit is ook belangrijk voor het bepalen van welke dobbelstenen je wilt houden. Er zijn namelijk resultaten die positief zijn, maar de beste resultaten komen vaak met slechte bijwerkingen.

Elk symbool doet iets anders

Een Success is redelijk voor zichzelfsprekend en als je evenveel success-resultaten hebt als de moeilijkheid van de rol die je moet halen, dan slaag je. Maar vaak zijn extra success-resultaten alsnog nuttig.

Een Explosive Success is een nog betere variant; als je deze dice houdt, dan krijg je niet alleen een Success, je mag dan die dobbelsteen nog een keer rollen en besluiten of je die er ook nog bij wilt houden. Het ‘Explosive’-deel hier kan al leiden tot een roll, waar je bijna geen kans van slagen had die ineens verandert in een gigantisch succes.

Een Opportunity is geen succes op zichzelf, maar is een bonus die andere nuttige dingen kan doen. Als je een poging doet om de bewaker te overtuigen je te laten gaan, dan kan dat een hele moeilijke rol zijn die je eigenlijk niet kan halen. Maar met een Opportunity hier en daar kan je mogelijk wel achterhalen wat de bewaker zou willen hebben in ruil voor wat extra eten.

Geschokt en verbijsterd kijkt iedereen toe als de samurai unmasked door ineens haar geheime geliefde in het openbaar te kussen.

Strife staat voor emotie en dat is het resultaat waarvoor je moet oppassen. Hij komt alleen voor gecombineerd met andere resultaten maar elke keer als je een dice houdt met dit resultaat, dan krijg je er Strife bij. Ga je over je Composure heen, dan ben je Compromised en kun je geen dobbelstenen meer houden met een Strife-symbool erop en is het duidelijk voor iedereen om je heen dat je op een emotioneel breekpunt staat.

Er zijn manieren om weer van je Strife af te komen, zoals een pauze te nemen, een nachtje te slapen of iets te doen waar je karakter extreem veel van houdt (een Passion die elk karakter mag kiezen), maar de meest spectaculaire manier is om te Unmasken. Rokugan is namelijk een land van samurai en eer en je zit gebonden aan de regels van bushidõ; een eercode waar elke samurai zich aan moet houden. Je kan niet zomaar iemand met een hogere rang tegenspreken en een vervelende man op zijn gezicht slaan mag ook niet zomaar: alles zit gebonden aan regels en tradities. Unmasking is het moment dat je al die regels laat varen. Één keer per scene mag je in een explosive outburst al je Strife wegstrepen en al je emoties naar buiten laten. Misschien sla je in een boze bui alsnog die vervelende man op zijn gezicht of barst je in tranen uit als je van je geliefde te horen krijgt dat ze moet trouwen met een ander. Unmasken is niet alleen een straf voor teveel Strife verzamelen, maar het is ook een manier om de emotie van je karakter die normaal verborgen moet blijven naar boven te brengen. Iedereen weet dat elke samurai emoties heeft en ze moet onderdrukken, dus in een boze bui je superieur uitmaken voor een idioot die niet verder kijkt dan z’n neus lang is, gaat je nog steeds gezichtsverlies kosten, maar het stelt je wel in staat om iets te doen wat je normaal gesproken nooit zou mogen.

De Unicorn Clan staat bekend om hun dodelijke paardrijdende boogschutters.

Een wereld vol eergevoel en traditie

Zoals je al waarschijnlijk kan bedenken in een systeem waar emotionele ‘Strife’ een belangrijk concept is, is Rokugan een wereld waar je eergevoel een belangrijke rol speelt. Terwijl je speelt, moet je denken aan je Honor (hoe goed je bushidõ volgt), Glory (hoe bekend en famous je bent) en Status (je positie in Rokugans redelijk statische, sociale systeem) en probeer je ook zo goed als mogelijk je een weg te banen door een politiek spelletje zonder dat je per ongeluk iemand van een hogere status beledigt, want dat soort vergissingen kunnen je in Rokugan zwaar komen te staan.

Het is dan ook een spel dat meer omvat dan een gemiddeld potje D&D waar je de deur van een dungeon in trapt en wat loot gaat halen. Het spel heeft regels voor Intrigues (denk hierbij bijvoorbeeld aan een discussie tussen meerdere diplomats die allemaal hun eigen zin willen krijgen), Duels (een één-op-één gevecht tussen twee samurai dat vaak erg dodelijk kan uitpakken), Skirmishes (de traditionele D&D-combat met meerdere strijders aan elke kant van het gevecht) en Mass Battles (een grotere schaal combat waar de spelers generaals zijn van hele legerblokken.)

Als je spelers helemaal klaar zijn met constant draken doden en met alles knokken, dan bestaat er in Rokugan zelfs het concept van de Winter Court. Een hele winter lang overwinteren de nobles en attendants van verschillende clans in één locatie en speelt er een diplomatiek spelletje als de verschillende clans proberen de aandacht van de emperor te krijgen. Hebben je spelers dus voor de verandering een keer zin in een spel waar alles doodslaan niet de oplossing is? Dan is een Winter Court campaign in Legend of the Five Rings een prima idee!

Er zijn zelfs regels voor grootschalige gevechten

Conclusie

Het is natuurlijk onmogelijk om een spel in één enkel artikel helemaal uit te leggen. Maar als jij een spel zoekt dat een goede balans geeft tussen vechten en praten en een extreem gedetaileerde en rijke setting heeft, dan is Legend of the Five Rings misschien een systeem om naar te kijken.

Vind je het toch nog wat eng om D&D 5e los te laten? Dan heb je ook geluk, want de makers van L5R zijn bezig met een Rokugan Setting Guide voor D&D 5e. Dus zelfs als je nog vast wilt houden aan de regels die je kent, dan kan binnenkort Rokugan een keer langskomen aan jouw tafel.

« Oudere artikelen

© 2024 Stichting Dutch20 | KvK nr: 92043992