Categorie: Recensie (Page 2 of 2)

RPG Spotlight: Legend of the Five Rings

30-04-22 / Theik

De Courtier van de Crane Clan doet een overdreven buiging en iedereen heeft door dat het bedoeld is als een belediging, maar als je erover klaagt, dan lijd je gezichtsverlies. De Oni uit de Shadowlands komt naar je toegestormd, klaar om je tot pulp te slaan. De drie Lion Bushi trekken hun zwaarden en kijken je achterdochtig aan.

Dit zijn maar drie voorbeelden van de dilemma’s die je kunt tegenkomen in Rokugan, de wereld van Legend of the Five Rings, een fantasiewereld gebaseerd op het oude Japan. Als samurai uit een van de clans ga je op een avontuur waar niet alleen jouw leven op het spel staat, maar – misschien nog wel belangrijker – jouw eer.

Bescherm de eer van Clan, familie en jezelf in een samurai RPG.

Wat zijn ’the Five Rings’?

Een uitleg over deze RPG kan haast niet zonder eerst uit te leggen wat the Five Rings zijn. Het klinkt misschien als een vreemd vervolg op de Lord of the Rings, maar dat is het totaal niet. Wat het wel is, is een basis om een RPG op een compleet andere manier te spelen. Legend of the Five Rings (vanaf nu afgekort tot L5R) heeft namelijk geen abilities zoals je misschien uit andere systemen gewend bent. Je karakter heeft geen strength, dexterity of charisma, maar de five rings uit de titel die elk naast een element ook een manier van in het leven staan symboliseren.

De ring van Lucht staat voor de elegante maar ook achterhandse aanpak; met vlotte bewegingen en woorden met dubbele betekenissen. De ring van Aarde staat voor de ‘slow and steady’-aanpak; een aanpak die klappen kan incasseren en een heldere geest. De ring van Vuur staat voor de directe, emotionele aanpak; sla snel en hard. De ring van Water is de flexibele en vriendelijke aanpak; een aanpak van makkelijk in de omgang zijn en alles goed in de gaten houden. Als laatste is er de Void-ring; de ring van je hoofd leegmaken van ego en je openen voor het spirituele.

Met haar Lucht aanpak verspreid de Courtier een dodelijk gerucht in zaal, waardoor al snel de hele zaal zich tegen haar vijand keert.

Dit klinkt op het eerste gezicht allemaal een beetje wazig maar als je eenmaal een beetje gewend bent aan dit principe, dan begin je de voordelen ervan te zien. Elke groep van skills (Artisan voor crafting, Martial voor knokken, Scholar voor research, Social voor kletsen en Trade voor handel en handwerk) heeft voor elke Ring een eigen approach.

Je gaat praten met de leider van de bandits, maar op wat voor manier doe je dat? Probeer je vrienden te maken met de man, zodat hij je erdoor laat? Dan is dit de Water-aanpak en rol je Courtesy (Water). Maar probeer je hem te intimideren om je erdoor te laten? Dat is de Vuur-aanpak en dan rol je dus Courtesy (Fire). Ditzelfde concept komt terug bij alle skills. Een wapen repareren is de Aarde-aanpak, maar een wapen verbeteren is de Lucht-aanpak.

Op deze manier ontwijkt L5R één van de grootste problemen waar een hoop RPG’s tegenaan lopen. Zodra combat begint, zitten de spelers die gebouwd zijn om te kletsen met hun vingers te draaien tot het gevecht klaar is omdat ze toch weinig toevoegen. Zodra er een gesprek begint, pakken de Barbarian en de Fighter hun telefoon er maar bij, want ze kunnen daar toch niks toevoegen. Maar in L5R kan iedereen altijd wat toevoegen. Zelfs al heeft je Lion Clan swordmaster geen enkele skill in Courtesy, met zijn hoge Aarde-ring kan hij prima proberen om een beroep te doen op het plichtsbesef van de samurai waarmee hij praat. En die Courtier die nog maar net weet hoe ze een boog moet vasthouden? Haar hoge Lucht-ring zorgt er in een gevecht voor dat ze lastiger te raken is.

Door niet vast te houden aan de basisstatistieken zoals de meeste RPG’s ze kennen, maakt L5R het een stuk eenvoudiger om scenario’s te vormen waar iedereen in de groep actief aan mee kan doen.

Wat zijn dat voor vreemde dobbelstenen?

Een setje vreemde dobbelstenen, zoals het hoort bij een Fantasy Flights game

Als dat verhaal interessant klonk, dan ben je misschien al even stiekem gaan zoeken op het internet naar L5R en zag je ineens foto’s langskomen van vreemde dobbelstenen die niet lijken op de traditionele D20 zoals je gewend bent bij D&D. Inderdaad, het zou geen Fantasy Flight RPG zijn zonder vreemde dobbelstenen. Maar ook hier is het spel dieper dan je op eerste oog zou denken en werken deze vreemde dice mee om precies het verhaal te vertellen dat het systeem belangrijk vindt.

De zwarte dobbelstenen zijn de dobbelstenen die je krijgt van je Ring, de witte dobbelstenen krijg je van je skills. Als iemand met een Water-ring van 3 en een Courtesy skill van 1 een poging gaat doen om de bewaker op een vriendelijke manier om te praten, dan rolt die persoon 3 zwarte Ring-dice, en 1 witte Skill-dice. Daarna mag je een aantal dice kiezen aan de hand van je Ring om te houden. Dit houdt dus ook in dat je nooit de beste gaat zijn in alles. Je kan de beste prater zijn in het hele land, maar als je niet goed bent in emoties opwekken en het vuur aanwakkeren onder iemands schenen, dan gaat die Courtesy (Fire) rol niet snel slagen, ook al rol je misschien een hele lading Skill-dice. De emotionele Bushi zonder enige skill in Courtesy is dan toch misschien de betere keuze om naar voren te sturen.

In L5R weet je standaard precies wat de moeilijkheidsgraad is die je moet halen en dit is ook belangrijk voor het bepalen van welke dobbelstenen je wilt houden. Er zijn namelijk resultaten die positief zijn, maar de beste resultaten komen vaak met slechte bijwerkingen.

Een Success is redelijk voor zichzelfsprekend en als je evenveel success-resultaten hebt als de moeilijkheid van de rol die je moet halen, dan slaag je. Maar vaak zijn extra success-resultaten alsnog nuttig.

Een Explosive Success is een nog betere variant; als je deze dice houdt, dan krijg je niet alleen een Success, je mag dan die dobbelsteen nog een keer rollen en besluiten of je die er ook nog bij wilt houden. Het ‘Explosive’-deel hier kan al leiden tot een roll, waar je bijna geen kans van slagen had die ineens verandert in een gigantisch succes.

Een Opportunity is geen succes op zichzelf, maar is een bonus die andere nuttige dingen kan doen. Als je een poging doet om de bewaker te overtuigen je te laten gaan, dan kan dat een hele moeilijke rol zijn die je eigenlijk niet kan halen. Maar met een Opportunity hier en daar kan je mogelijk wel achterhalen wat de bewaker zou willen hebben in ruil voor wat extra eten.

Geschokt en verbijsterd kijkt iedereen toe als de samurai unmasked door ineens haar geheime geliefde in het openbaar te kussen.

Strife staat voor emotie en dat is het resultaat waarvoor je moet oppassen. Hij komt alleen voor gecombineerd met andere resultaten maar elke keer als je een dice houdt met dit resultaat, dan krijg je er Strife bij. Ga je over je Composure heen, dan ben je Compromised en kun je geen dobbelstenen meer houden met een Strife-symbool erop en is het duidelijk voor iedereen om je heen dat je op een emotioneel breekpunt staat.

Er zijn manieren om weer van je Strife af te komen, zoals een pauze te nemen, een nachtje te slapen of iets te doen waar je karakter extreem veel van houdt (een Passion die elk karakter mag kiezen), maar de meest spectaculaire manier is om te Unmasken. Rokugan is namelijk een land van samurai en eer en je zit gebonden aan de regels van bushidõ; een eercode waar elke samurai zich aan moet houden. Je kan niet zomaar iemand met een hogere rang tegenspreken en een vervelende man op zijn gezicht slaan mag ook niet zomaar: alles zit gebonden aan regels en tradities. Unmasking is het moment dat je al die regels laat varen. Één keer per scene mag je in een explosive outburst al je Strife wegstrepen en al je emoties naar buiten laten. Misschien sla je in een boze bui alsnog die vervelende man op zijn gezicht of barst je in tranen uit als je van je geliefde te horen krijgt dat ze moet trouwen met een ander. Unmasken is niet alleen een straf voor teveel Strife verzamelen, maar het is ook een manier om de emotie van je karakter die normaal verborgen moet blijven naar boven te brengen. Iedereen weet dat elke samurai emoties heeft en ze moet onderdrukken, dus in een boze bui je superieur uitmaken voor een idioot die niet verder kijkt dan z’n neus lang is, gaat je nog steeds gezichtsverlies kosten, maar het stelt je wel in staat om iets te doen wat je normaal gesproken nooit zou mogen.

De Unicorn Clan staat bekend om hun dodelijke paardrijdende boogschutters.

Een wereld vol eergevoel en traditie

Zoals je al waarschijnlijk kan bedenken in een systeem waar emotionele ‘Strife’ een belangrijk concept is, is Rokugan een wereld waar je eergevoel een belangrijke rol speelt. Terwijl je speelt, moet je denken aan je Honor (hoe goed je bushidõ volgt), Glory (hoe bekend en famous je bent) en Status (je positie in Rokugans redelijk statische, sociale systeem) en probeer je ook zo goed als mogelijk je een weg te banen door een politiek spelletje zonder dat je per ongeluk iemand van een hogere status beledigt, want dat soort vergissingen kunnen je in Rokugan zwaar komen te staan.

Het is dan ook een spel dat meer omvat dan een gemiddeld potje D&D waar je de deur van een dungeon in trapt en wat loot gaat halen. Het spel heeft regels voor Intrigues (denk hierbij bijvoorbeeld aan een discussie tussen meerdere diplomats die allemaal hun eigen zin willen krijgen), Duels (een één-op-één gevecht tussen twee samurai dat vaak erg dodelijk kan uitpakken), Skirmishes (de traditionele D&D-combat met meerdere strijders aan elke kant van het gevecht) en Mass Battles (een grotere schaal combat waar de spelers generaals zijn van hele legerblokken.)

Als je spelers helemaal klaar zijn met constant draken doden en met alles knokken, dan bestaat er in Rokugan zelfs het concept van de Winter Court. Een hele winter lang overwinteren de nobles en attendants van verschillende clans in één locatie en speelt er een diplomatiek spelletje als de verschillende clans proberen de aandacht van de emperor te krijgen. Hebben je spelers dus voor de verandering een keer zin in een spel waar alles doodslaan niet de oplossing is? Dan is een Winter Court campaign in Legend of the Five Rings een prima idee!

Er zijn zelfs regels voor grootschalige gevechten

Conclusie

Het is natuurlijk onmogelijk om een spel in één enkel artikel helemaal uit te leggen. Maar als jij een spel zoekt dat een goede balans geeft tussen vechten en praten en een extreem gedetaileerde en rijke setting heeft, dan is Legend of the Five Rings misschien een systeem om naar te kijken.

Vind je het toch nog wat eng om D&D 5e los te laten? Dan heb je ook geluk, want de makers van L5R zijn bezig met een Rokugan Setting Guide voor D&D 5e. Dus zelfs als je nog vast wilt houden aan de regels die je kent, dan kan binnenkort Rokugan een keer langskomen aan jouw tafel.

RPG Spotlight: Blades in the Dark

14-03-22 / Roeland

Het is donker. Natuurlijk, want je bent in Doskvol, waar de zon nooit opkomt. In deze wereld maak jij deel uit van een van de talloze criminele bendes die ieder hun eigen fortuin zoeken. De spookachtige straten worden onveilig gemaakt door overvallen, achtervolgingen, smokkelaars en handelaren in duistere en occulte goederen. Voel jij je hierin thuis? Speel dan Blades in the Dark en leid jullie eigen bende naar een beter lot!

Vind hier de officiële website met gratis basisregels

blades in the dark cover — Reis naar de top van de keten! Ontwikkel je eigen unieke bende en maak de straten van Doskvol onveilig(er).

Uitleg in het kort
Blades in the Dark is een RPG systeem waarin de spelers samenwerken om hun criminele bende aan de top te krijgen. Maar er liggen rivalen op de loer... Hier zijn de belangrijkste dingen om over Blades in the Dark te weten:

- Gratis basisregels op de website!
- Kies een specialiteit voor jouw karakter, van simpel vechten, sabotage of sociale manipulatie, tot bovennatuurlijke krachten.
- Fictie staat voorop. Goede voorbereiding en controle over de situatie (wanhopig - riskant - onder controle) zijn vaak net zo belangrijk als de statistieken van je karakter.
- Geen uren plannen, maar direct actie! Voorbereiding doe je tijdens de klus doormiddel van een unieke flashback regel.
- Regels voor alchemie, gadgets, crafting en bovennatuurlijke krachten - en zelfs manieren om iets bovennatuurlijks te spelen.
- Bevat een complete setting gids met kaarten, NPC's, schema's en meer om dit veelzijdige systeem te spelen. Deze is alleen beschikbaar in betaalde edities.
- Inspiraties van de maker: Peaky Blinders, The Wire, The lies of Locke Lamora, Dishonored, Bloodborne en veel andere legendes.

Altijd al een 'bad guy' willen spelen? Of hou jij ervan om ambitieuse plannen en complotten te smeden? Probeer dan eens Blades in the Dark!

Het (criminele) systeem

I’m a bad guy, but that does not mean that i’m a BAD guy
– bad guy

Blades in the Dark is gemaakt voor criminele operaties. In andere systemen kosten zoiets misschien uren voorbereiding (en faalt het in de eerste 5 minuten), maar niet in dit systeem. Bij het plannen van een operatie kies je eerst wat voor een soort klus je wilt uitvoeren. Vervolgens begint de operatie en zit je gelijk in de actie! Het plannen gebeurt namelijk tijdens de actie doormiddel van ‘flashbacks’.

Wie kent nou niet de klassieke Ocean’s 11 flashback? Tijdens een operatie kunnen spelers retroactief voorbereiden door hun ‘eerdere acties’ te beschrijven. Stel je voor dat de spelers worden betrapt door de wacht. Een speler kan dan zeggen ‘Wij hebben hem gelukkig al omgekocht’ en roleplayed direct de situatie waarin hij de omkoping moet regelen. Een flashback komt niet zonder kosten. Karakters betalen in stress. Met genoeg stress moet een karakter de operatie opgeven en kan het hele plan zelfs falen.

Het plan gaat door, maar het doelwit bevindt zich blijkbaar in een kluis. Daar zijn we niet op voorbereid… of toch wel? Spelers kunnen niet alleen flashbacks gebruiken voor het plot, maar ook voor gereedschap, wapens en meer. Van te voren bepaal je simpelweg hoe verdacht je eruit wilt zien met je bepakking, en dat bepaalt hoeveel je tijdens de operatie te kiezen hebt. Bepakking kan licht (niet verdacht), gemiddeld (opvallend) of zwaar (erg verdacht) zijn. De speler heeft misschien de aandacht getrokken op straat, maar op het juiste moment kan die zeggen ‘Geen probleem, ik heb wat gereedschap meegenomen’.

Vrijheid en gevaren

Spelers hebben enorm veel vrijheid en mogelijkheden maar het is niet zo makkelijk als je misschien denkt. Bij een onzekere uitkomst moeten spelers dobbelstenen rollen, en afhankelijk van controle over de situatie is dat makkelijk of moeilijk. Aan het begin van de klus gaat alles misschien vlot, maar als de alarmen afgaan en honden in de verte blaffen gaat alles moeilijker. Spelers gebruiken één of meer D6(en), waarbij alleen 6 een feilloos succes betekent. Rol je lager, dan bepaalt de Gamemaster de gevolgen: Er ontstaat een kleine complicatie, het heeft verminderd effect, je raakt gewond óf de hele operatie wordt wanhopig (en alle acties worden dus moeilijker). Wil je het zekere voor het onzekere? Dan kan je stress betalen voor een extra dobbelsteen, of een zogenaamde ‘Devil’s Bargain’ nemen.

Speel je karakter als een gestolen auto: Snel, roekeloos, heb plezier… en wordt niet gepakt
– Anonieme BitD Gamemaster

Over gevolgen gesproken; spelers kunnen ook kiezen om de gevolgen van acties te weerstaan. Staat het je niet aan dat jouw legendarische dief een uitglijder maakt door een sluwe val, dan kan je ten koste van stress het effect weerstaan. Als Gamemaster kan je het erg lastig maken voor je spelers, zonder al teveel zorgen. Ze hebben immers genoeg opties om (te proberen) onder de gevolgen vandaan te komen.

Alleen hier even tekenen, dan kan je de politie afschudden

Devil’s Bargain

Ja, het is zo eng als het klinkt. Een devil’s bargain is een deal met de duivel. Als jij als speler een actie wilt doen maar de kansen op succes zijn laag kun je een deal sluiten met de GM. In ruil voor een extra d6 of verbeterd effect kan de GM de fictie aanpassen. Denk bijvoorbeeld aan een slot dat je open probeert te breken en dat dit te lang gaat duren waardoor de wachters alert op je worden.

Na de operatie

Aan elke operatie komt een einde, goed of slecht. Tegen het einde van de sessie kijken de spelers naar hun resultaten. De Gamemaster bepaalt hoeveel ‘heat’ oftewel – beruchtheid – de bende heeft gekregen. Hoe opvallender en chaotischer, hoe beruchter. Daarover straks meer. Daarnaast is er natuurlijk ook winst! Want misdaad loont, blijkbaar. Afhankelijk van de genomen risico’s krijgt de bende geld om te investeren in omkopingen, het ontwikkelen van de bende en karakters, of om te spenderen aan middelen tegen opgelopen stress.

Na de betalingen kijken we naar ‘entanglements’, oftwel verwikkelingen. De bende heeft een plek in de wereld en elke actie kan daar gevolgen voor hebben. Hoe beruchter, hoe groter de problemen kunnen zijn. De Gamemaster kan deze problemen elk moment en op allerlei manieren laten afspelen. Er kan direct een arrestatiebevel voor de bende zijn, of misschien verraadt een van de informanten de bende op een toekomstige klus. Dit is een van de vele manieren waarop de Gamemaster de wereld leven geeft en spelers op hun hoede kan houden.

De wereld ontwikkelt dus na een operatie, maar dat niet alleen. Individuele acties en activiteiten buiten operaties hebben ook gevolgen. Staat een bende op het punt om oorlog te verklaren als verwikkeling, of wilt een speler een nieuwe technologie uitvinden? Hier, neem een klok. Blades in the Dark geeft Gamemasters ‘klokken’ als progressiemeters voor ontwikkelingen in de wereld. Besluit een speler zomaar om die grijns van de NPC zijn gezicht te vegen? Misschien trekt dat de aandacht van een vijandige factie die langzaam het geduld verliest. Dat bepaalt de Gamemaster. Sommige klokken lopen vanzelf op tot hun consequenties uitkomen. Soms is het aan de spelers om het tij te keren.

Jij krijgt een klok en jij krijgt een klok. Iedereen krijgt een klok!

Als volgende stap kunnen spelers een zogenaamde ‘downtime’ activiteit kiezen. Tussen operaties is er genoeg te doen. Zo kun je op een ongezonde manier lekker bijkomen van de stress, je vaardigheden verbeteren, de aandacht van de bende reduceren of een lange-termijnproject starten. Wat dacht je van een nieuwe upgrade voor de vluchtauto? Dat wordt betalen om je projectklok te vullen.

Tot zover de plicht van de Gamemaster, want de spelers hebben het laatste woord in de ontwikkeling van hun bende en karakters. Ervaringspunten worden verdiend aan de hand van hoe goed de spelers vinden dat ze aan bepaalde doelen hebben voldaan. Zo krijgt de bende meer ontwikkeling als de spelers operaties uitvoeren die bij de bende aansluiten, of als de unieke eigenschappen van de bende tijdens de operatie naar voren komen. Makkelijke punten die roleplay bevorderen! Hetzelfde geldt voor de karakters. Je krijgt ervaring voor het gebruikmaken van de specialiteiten van het karakter, en het roleplayen van de achtergrond.

Is dit iets voor jou?

Blades in the Dark staat bekend om zijn solide ontwerp. Het geeft enorm veel vrijheid aan spelers en Gamemasters om het spel te beïnvloeden. Er zijn zelfs ‘Player Best Practices’ die op een lange manier uitleggen dat je dit spel moet spelen als een gestolen auto, en die gezonde insteek merk je door het gehele boek. Iedereen heeft autonomie en werkt als team, inclusief de Gamemaster. Zoek je meer balans tussen spelers en Gamemaster, dan is dit systeem aan te raden. Het advies geldt dubbel als je vaker twijfelt over de moeilijkheidsgraad, wat in sommige RPG’s een lastige balans is. In Blades heeft iedereen de mogelijkheid om hun eigen lot te kunnen bepalen, voor goed of kwaad.

Dit systeem past natuurlijk ook bij groepen die graag plannen maken. In de meeste RPG’s kan het uren kosten voor een plan waarbij je halverwege hoort dat je gereedschp mist, of wordt betrapt door één slechte rol, en tja, dan zit je vast. Daar gaan de uren voorbereiding die dit plan kostte. Niemand wilt dat een goed plan faalt, ook Gamemasters niet. Blades in the Dark geeft de middelen om een missie altijd voldoening te laten geven.

Dit spel heeft weinig voor liefhebbers van crunch en optimalisatie. Er missen dan geen regels in het boekje, maar iemand die graag uren karakters ontwerpt voor maximale resultaten, is vaak niet beter af dan een speler die even iemand uit Peaky Blinders nabouwt in 10 minuten.

Conclusie: Blades in the Dark is aan te raden aan iedereen die ooit een crimineel wilt spelen, ieder die graag uitgebreide missies voorbereid en mensen die graag wat meer inbreng willen in hun sessies. Veel speelplezier!