RPG-miniatures painten, hoe werkt dat?

Je hebt geleerd wat RPG-miniatures zijn en wat voor soorten er zijn. Nu zit je met een hele berg aan grijs plastic dat je op zich wel op tafel kunt zetten, maar wat toch niet helemaal het gewenste effect heeft. Maar beginnen met miniatures verfen, dat klinkt op zich best eng. Je hebt verf en kwasten nodig, wat best wel een investering kan zijn, en veel mensen zijn doodsbang om hun miniature ’te verpesten’ en stellen daarom het painten (oneindig) uit. We gaan in dit artikel stap voor stap een miniature painten, met onderweg wat handige tips en tricks.

Aangezien de Obi-Wan-serie er binnenkort aankomt, was dit voor mij ook meteen het perfecte moment om mijn Clone Wars Obi-Wan miniature onder een lading stof vandaan te toveren (geen zorgen, als jij begint met verven heb je ook binnen no-time de immer bekende “pile of shame” die stof ligt te verzamelen in een hoekje.)

Er zijn verschillende soorten verf, maar de bekendste merken zijn die van Games Workshop, Army Painter en Vallejo. Ik gebruik voor deze miniature persoonlijk Games Workshop (en zal ook vermelden welke paints we onderweg allemaal gebruiken), maar deze stappen kun je prima volgen met elke andere soort miniature paint. En ook al painten we hier een Obi-Wan, de tips en tricks werken exact hetzelfde voor als je een Elf Ranger of een cyberpunk hero gaat painten voor je games.

Een undercoat

De eerste stap die je voor je miniatuur wil gaan nemen, is om een undercoat erop aan te brengen. De kleur hiervan is een beetje eigen smaak, ik gebruik vaak een spuitbus zwarte undercoat verf van Games Workshop, maar er zijn ook zat mensen die gebruik maken van grijs, wit of een andere tint aan kleur. Naast het feit dat deze undercoat ervoor zorgt dat je meteen een egale onderkleur hebt zodat je aan de slag kan, zorgt het er ook voor dat de rest van je verf beter hecht, wat vooral bij metalen miniatures een grote ramp kan zijn. Als je merkt dat, nadat je undercoat gedroogd is, je nog steeds de verf er makkelijk kan afvegen met je duim, dan heb je waarschijnlijk een resin of metalen model dat uit een mal kwam waar ze mold-release voor hadden gebruikt, wat nu aan je miniature vast zit waardoor verf niet goed hecht. In dat geval kan je met wat water en zeep je miniature goed schoonmaken en het dan nog een keer proberen. Dan zou de onderlaag wel goed moeten hechten.

Is een onderlaag verplicht?

Soms hoor je mensen die zeggen dat ze nooit een onderlaag gebruiken, en dat kan; het is niet alsof de onderlaagpolitie je op komt halen. Het kan echter wel zo zijn dat zonder onderlaag de volgende lagen verf heel eenvoudig van je miniature afschrapen, wat best eenvoudig kan gebeuren als je een miniature vaak gebruikt bij het spelen. Ik raad dan ook altijd aan om het zeker wel te doen, al is het maar voor je eigen gerustheid dat je miniatuur niet meteen verpest is als iemand ‘m een keer oppakt bij z’n hoofd.

De kunst van meerdere laagjes

Één van de grootste fouten die nieuwe schilders maken als ze hun miniatures gaan painten, is dat ze proberen in één keer een dekkende laag verf over hun miniature te smeren. Dat kan maar dat gaat er niet mooi uitzien, want door zo’n dikke laag verf verpest je alle kleine details, en worden kwaststrepen een stuk beter te zien. In plaats daarvan wil je je verf een klein beetje verdunnen met water (iedereen zegt altijd “de consistentiteit van melk”, maar puur op gevoel werkt voor mij prima) en in meerdere laagjes werken. De eerste laag gaat verschrikkelijk slecht dekken, vooral als je een lichte kleur gebruikt zoals geel of wit, maar laat deze laag gewoon drogen en kom dan terug voor een tweede of een derde laag. Zolang je maar dunne laagjes doet met verdunde verf kan je oneindig vaak terugkomen om de kleur te verbeteren.

Hieronder zie je dit proces met de kleuren Knight-Questor Flesh (gezicht) en Morghast Bone (robes)

Schaduwen en highlights

Je grootste vriend bij het maken van schaduwen gaat een wash zijn. Deze soorten verf hebben de neiging om in de diepste punten van de miniatuur te gaan liggen, waardoor ze schaduweffecten geven. Let wel op dat als je een wash gebruikt, dat je niet teveel wash op één plek laat opstropen want dan krijgt de wash al snel een nogal glimmende, vlekkerige uitstraling, zoals bij mijn éérste plaatje hieronder ook het geval is. Je kan dit in latere stappen weer oplossen, maar het is sneller als je dit voorkomt.

Als de wash eenmaal is gedroogd (en dit kan een tijdje duren, ga niet verder met verven tot dit helemaal droog is) ga je met de originele kleur van de verf die je hebt gebruikt nog een keer over de plekken heen, maar daarbij ontwijk je de plekken waar schaduw zou vallen en de wash dus veel is opgehoopt. Doe dit weer in dunne laagjes, alhoewel mogelijk ééntje al genoeg is in dit geval. Daarna kan je met een lichtere verf over de bovenliggende delen gaan, om het effect van lichtval te laten zien. Bij het gezicht zijn dit bijvoorbeeld de wangen, de neus, de lippen en het voorhoofd, maar bij een robe zijn dit de plekken die bovenaan liggen.

Hieronder:

• De robes zijn gewashed met Seraphim Sepia, daarna weer gepaint met Morghast Bone en vervolgens gehighlight met Flayed One Flesh.
• Het gezicht is gewashed met Reikland Fleshshade, daarna weer gepaint met Knight-Questor Flesh en daarna gehighlight met Cadian Fleshtone.

Als dit eenmaal gebeurd is, kun je met een nog lichtere kleur de absolute hoogtepuntjes aanzetten. Dit is op je ‘rank en file’ modellen (denk aan bijvoorbeeld hordes goblins of bandits) totaal niet nodig, dat gaat alleen maar extra tijd kosten, maar bij de hoofdpersonen van je verhaal kan dit extra stapje ervoor zorgen dat ze echt eruit springen. In dit geval heb ik de hoogste highlights gedaan met Wraithbone voor de robes, en Kislev Flesh voor het gezicht.

Vooral het highlighten van het gezicht van een hoofdpersonage kan zeer goed helpen bij het geven van karakter. Door de extra highlights wordt iemands oog automatisch getrokken naar het gezicht, wat vaak ook het belangrijkste deel is van een personage.

De gruwelen van wit schilderen

Nu dat je weet hoe een basislaag met meerdere laagjes werkt, kunnen we vooruit skippen naar een paar stapjes verder. Alles heeft nu een basislaagje gekregen, en begint er meer uit te zien als de Obi-Wan zoals we hem kennen van de Clone Wars cartoons. Maar dat pantser van hem, dat hoort toch wit te zijn?

Vraag welke miniature painter dan ook en ze zullen je vertellen dat geel en wit rampzalige kleuren zijn om te schilderen. Deze zijn namelijk vaak semi-transparant, waardoor 10 lagen aan verf soms nog niet goed dekt, vooral als je heel eigenwijs zoals ik altijd zwarte undercoats gebruikt. Tevens werkt een wash over wit niet heel goed, je krijgt dan een soort modderige rand zonder dat het echt goed lijkt op schaduw. Ik begin daarom voor het pantser met een soort lichtblauw-grijs waarvan ik hoop dat het in de schaduwen er goed uit gaat zien, en daarna paint ik er met een andere kleur weer overheen om het richting wit te brengen. Dit zorgt er ook meteen voor dat het wat makkelijker dekkend te krijgen is, want wit over lichtblauw dekt beter dan wit over gitzwart.

Voor de mensen die graag een stappenplan volgen, het haar is gepaint met Steel Legion Drab, de metalen onderdelen van de lightsaber en de vloer met Leadbelcher, de riem met Gorthor Brown en het armor zelf met Russ Grey.

En weer highlighten!

Het haar en de riem kunnen we voorzichtig een wash geven, maar bij het pantser zullen we simpelweg moeten painten om de diepste punten heen, zodat daar wat schaduweffect achter blijft. Een veel gemaakte fout bij het painten van wit is om heel snel naar puur wit toe te willen, maar als je eenmaal bij puur wit bent, hoe highlight je dan nog verder? Een lichte grijstint werkt stukken beter, want het oog denkt dan alsnog wit te zien, maar door de highlights ziet het er allemaal net iets gelikter uit. Wat ik hier heb gedaan, is een techniek genaamd ‘edge highlighting’, waarbij je de randen van het pantser de lichtste witte rand geeft. Dit zijn de punten waar de zon goed te zien zou zijn, en is een techniek die veel schilders gebruiken als het aankomt op pantser.

De lightsaber is nu een lichtere kleur blauw, en dat had ook prima meteen gekund, maar net als bij wit is het makkelijker om een lichte kleur blauw over donkerblauw te painten dan over zwart. De exacte stappen:

• Het haar is gewashed met Agrax Earthshade, daarna weer terug gehighlight met Steel Legion Drab, en heeft een final lichte highlight gekregen met Karak Stone.
• De zwarte delen van het ondersuit zijn gehighlight met een klein beetje grijs. De exacte kleur weet ik al niet meer, zo weinig highlights waren er hier te vinden. Vooral bij de hand heb ik gefocused op de knokkels, waar het licht zou vallen van bovenaf.
• Het armor is gehighlight met Grey Seer, en daarna heeft het een edge highlight gekregen van White Scar.
• De vloer is gewashed met Nuln Oil, en daarna gehighlight met Leadbelcher en daarna Ironbreaker.
• De riem is gewashed met Agrax Earthshade, en daarna gehighlight met eerst weer Gorthor Brown, en daarna Steel Legion Drab.

De ‘finishing touches’

Als je wilt, ben je nu al klaar. De stappen tot nu toe (op mogelijk edge highlighting na, maar daar kan je ‘valsspelen’ door je kwast langs de randen te brushen) hadden niet echt een vaste hand nodig. Zolang je maar geduld hebt, kom je daar wel. Als je een net iets vastere hand hebt en de laatste final touches nog wilt aanbrengen, dan kan je nog net een stapje verder gaan.

Op de lightsaber hilt heb ik met een bronskleur die op de foto’s niet eens meer te zien is, nog wat elementen aangepast. Ik heb met Ironbreaker nog hier en daar wat metalen puntjes gezet op de riem en ik heb ook met een rood getinte wash 2 van de pouches een net iets andere kleur gegeven door deze te washen. (Een prima manier om iets een net wat ander tintje te geven dan de rest.)

De lightsaber heb ik met wit een soort gloed gegeven aan het begin van de blade, en tevens heb ik met dezelfde kleur blauw als de lichtsaber die – zwaar verdund – op wat plekken op de hand, vlakbij het einde van de lightsaber, en het armor in de buurt, een heel klein beetje blauw eroverheen gelayed. Dit wordt ook wel eens “Object Source Lighting” genoemd, het lijkt nu alsof de lightsaber echt gloeit en een blauw licht kaatst op het armor. Dit werkt ook prima als je bijvoorbeeld een magisch artifact wilt maken, zoals een gloeiende arcane sphere in een mages hand.

Op de schouder heb ik met wat Khorne Red een slechte imitatie gemaakt van het logo van de Republic, “freehanden” zoals dat ook wel is genoemd wordt. Dat is altijd een ramp op net niet platte oppervlaktes, maar ik kan ermee leven. Als je echt all-out wil gaan, kun je voor dit soort dingen vaak ook ’transfers’ vinden, die je kan aanbrengen op je model waardoor je niet hoeft te freehanden.

Als laatste stap heb ik de tweede painters bane aangebracht, de ogen. Met een klein beetje Gray Seer en 2 kleine stipjes zwart heb ik de ogen aangebracht. Als je geen stabiele hand hebt, is het beter om deze stap gewoon over te slaan. Het ziet er vaak stukken beter uit als een miniatuur geen ogen heeft (de schaduw lost dit vaak wel op dat dit er niet raar uitziet), dan dat de ogen allebei een andere richting in staan. Het voordeel is dat normaal gesproken niemand met een 4x zoom op je miniatuur zit te kijken, dus kleine foutjes hier en daar gaan toch niet opvallen.

En daar heb je het! Één complete Obi-Wan Kenobi, klaar voor z’n eigen serie in een tabletop RPG. En ook al heb je totaal geen interesse in een Star Wars RPG; de tips en tricks die je zojuist hebt gezien, werken net zo goed voor elke andere hero model.

Zolang je geduld hebt, kom je een heel eind en kan je super mooie miniatures maken met wat oefenen. Maar wat nou als je slecht hebt gepland en nog dit weekend 15 goblins nodig hebt voor je D&D-sessie? De volgende keer gaan we kijken naar tips & tricks om snel grote hoeveelheden miniatures af te krijgen.