De verhalen waar we in TTRPG’s onze karakters instorten, kunnen overal over gaan. Van hele luchtige thema’s tot best wel zware onderwerpen. En waar het voor de karakters misschien best een beetje spannend mag worden of misschien zelfs ongemakkelijk, wil je ervoor zorgen dat de spelers een goede sessie beleven. Een veilige omgeving waarin je vrij kunt spelen en samen op ontdekkingstocht kunt gaan. Om ervoor te zorgen dat iedereen het naar z’n zin heeft en zich niet ongemakkelijk voelt bij een bepaald onderwerp, zijn er safety tools ontwikkeld. Dit zijn technieken die je als speler of GM de mogelijkheid geven om het verhaal een andere kant op te bewegen wanneer je merkt dat de verbeelding en de realiteit iets te dicht bij elkaar komen te liggen en het ongemakkelijk, of zelfs onveilig, begint te voelen. Dit begint bij communicatie.
Communicatie
Waar grenzen liggen of welke onderwerpen beter niet ter sprake kunnen komen, is voor iedere persoon anders. Door met elkaar hierover te praten tijdens een sessie 0 kunnen al veel misverstanden voorkomen worden. Verwachtingsmanagement is hierin heel belangrijk. Als de ene speler een heel luchtig spel wil spelen terwijl de GM een psychologisch horrorverhaal heeft voorbereid, kan dat invloed hebben op het spelplezier van de hele tafel. Bespreek daarom van tevoren met elkaar wat jullie verwachten van het spel en welke kant jullie hopen dat het opgaat. Bij zowel een campagne als een one shot kan kijken naar elkaars communicatie- en speelstijlen heel veel misverstanden en ander leed voorkomen.
Safety tools
Laten we vooropstellen: safety tools zijn geen wondermiddel. Er kan altijd onenigheid aan tafel ontstaan of er kunnen onderwerpen naar boven komen waar iemand het niet mee eens is. Met de volgende technieken kun je proberen een draai te geven aan de situatie, waardoor het voor iedere speler (en ja, de GM is ook een speler) leuk blijft en je een goed gevoel overhoudt aan de sessie(s).
Vooraf
Zoals hierboven al benoemd, kun je in een sessie 0 al een goede stap zetten. Maar ook als je een one shot speelt, kun je altijd van tevoren contact hebben over de onderwerpen die mogelijk op tafel komen. Als GM kun je, als je al een verhaal hebt voorbereid, werken met trigger of content warnings. Je geeft dan van tevoren aan welke grote thema’s of onderwerpen aan bod zullen komen die wellicht bij sommige spelers sterke emoties kunnen oproepen. Je kunt dan als speler zelf bepalen of dit het geschikte spel voor jou is of met de GM in overleg gaan over de mate waarin deze onderwerpen aan bod komen.
Een andere manier waarop je het over deze onderwerpen kunt hebben, zijn lines en veils. Lines zijn harde grenzen; onderwerpen die een speler of GM niet aan een tafel wil gebruiken en die ook door anderen niet besproken zullen/mogen worden. Veils zijn thema’s/gebeurtenissen die buiten beeld mogen gebeuren, maar niet of niet uitgebreid beschreven mogen worden. Vaak wordt fade to black gebruikt bij dit soort acties. Als je deze afspraken wilt vastleggen, zijn er formulieren ontwikkeld die terug te vinden zijn in de links aan het eind van dit artikel.
Tijdens het spelen
Hoeveel je ook van tevoren bespreekt, toch kan er zich tijdens het spelen een situatie voordoen waar een speler ongemakkelijk van wordt. Ook daarvoor zijn manieren bedacht om hier een draai aan te geven. Zo kun je een X-card gebruiken. Als een speler of GM deze kaart aanraakt (als die fysiek op tafel ligt) of via de chat gestuurd wordt (bij online spelen), maakt de GM meteen een einde aan de beschrijving of scène en stuurt deze het verhaal een andere richting op. Je hoeft niet uit te leggen waarom je de X-card aanraakt, het doen is voldoende om aan te geven dat het anders moet.
Je kunt ook vragen om een script change. Dit is een techniek, bedacht door Beau Jager Sheldon, die je controle geeft over de scène. Als je voelt dat een scène een kant opgaat waar je niet comfortabel mee bent, heb je drie opties. ‘Rewind’ brengt het verhaal terug naar een punt voordat het oncomfortabel werd. Het geeft de groep de optie om een andere weg te kiezen, zodat je niet op hetzelfde punt uitkomt. Met ‘Pause’ zet je het spel even stil en bespreek je met elkaar wat er moet veranderen aan deze scène om het wel leuk te maken voor iedereen. Bij ‘Fast Forward’ spoel je zogezegd de scène vooruit en ga je verder op een punt dat verderop in het verhaal ligt en neutraal aanvoelt.
Na de sessie
Het is altijd leuk om na een sessie met elkaar te kletsen over de avonturen die jullie personages beleefd hebben. Dit kan ook een goed moment zijn om te kijken naar wat je nu leuk vond (Roses) en wat je minder geslaagd vond (Thorns). Een andere manier van feedback geven, heet Stars & Wishes. Iedereen aan tafel heeft een ster om uit te delen aan een positief moment in de sessie. Dat kan een fantastisch roleplay moment zijn van een van de spelers, een mooie beschrijving van een GM of een punt in het verhaal waarop alles klopte. Het zou natuurlijk helemaal mooi zijn als het heel moeilijk is om te kiezen, want dat betekent namelijk dat je een hele toffe sessie gehad hebt. Daarna krijgt iedereen de kans om een wens uit te spreken voor volgende sessie(s). Wat hoop je dat je personage gaat meemaken? Waar hoop je dat het verhaal naartoe gaat? Wie hoop je tegen te komen? Welke spelregels hebben jullie nog nooit gebruikt, maar zou je wel graag eens terugzien in een sessie? Ook hiervoor geldt weer dat met elkaar communiceren over wat je van een spel, campagne of sessie verwacht, veel kan bijdragen aan het plezier van de spelers.
Voor al deze systemen geldt: de GM is ook een speler aan tafel die een goede ervaring wil overhouden aan een sessie. Ook de GM kan aangeven dat ze bepaalde onderwerpen niet aan bod zullen laten komen in hun sessies of als spelers te ver gaan in hun beschrijvingen, kunnen zij net zo goed een X-card gebruiken.
Veel van deze technieken worden onbewust door veel spelersgroepen al gebruikt, maar soms kan het helpen om met elkaar iets langer hierbij stil te staan. Deze methodes kunnen dan een handvat bieden.
Gezellige middagen of avonden met je groep rond de tafel, een drankje en snacks, je nieuwe dobbelstenen laten zien en die mini waar je al zolang mee bezig bent: dit is karakteristiek voor de klassieke TTRPG zoals vele van ons die kennen. Toch is het spelen van een TTRPG aan de tafel niet altijd mogelijk en zijn er daarom ook alternatieven ontwikkeld om online TTRPG’s te spelen met je groep. Deze online alternatieven bieden veel mogelijkheden aan de spelers en spelleider en faciliteert een verscheidenheid aan opties die de ervaringen tijdens het spel kunnen verbeteren. Natuurlijk zijn er ook nadelen aan online spelen.
In dit artikel zullen de verschillen tussen online en fysiek spelen worden beschreven. Daarbij gaan we kijken naar de voor en nadelen van 3 virtuele tabletop applicaties (Foundry, Roll20 en Fantasy Grounds) die je kan gebruiken om online te spelen met je groep.
Voor- en nadelen
Hoewel je inlevert op bepaalde aspecten in vergelijking tot fysiek spelen zijn er ook veel mogelijkheden die vrijkomen wanneer je online speelt. Dit maakt dat online spelen mogelijk is voor een grote verscheidenheid aan TTRPG’s. Daarbij maakt het vrijkomen van andere mogelijkheden van het online spelen het ook aantrekkelijk voor spelers om daadwerkelijk hun sessie naar het internet te verplaatsen. Met de mogelijkheden die er online worden aangeboden om te sessies te verplaatsen naar virtuele tabletops maakt het mogelijk online te spelen met je groep. Ook voegt de beschikbaarheid van webcams en microfoons toe aan het online spelen doordat je elkaar daardoor daadwerkelijk kan zien en ook horen.
Online spelen verschilt natuurlijk van fysiek spelen in dat de interactie met je groep plaatsvindt vanaf achter je computer in plaats van in het nabij zijn van elkaar rond de tafel: dit is het grootste verschil. Je hebt voor het spelen online een webcam en microfoon nodig en een stabiele internet verbinding is ook geen overbodige luxe om een prettige ervaring te hebben. Ook kan je online spelen via chat. Dit zijn aspecten die je niet nodig hebt wanneer je fysiek gaat spelen en je rond de tafel elkaar kan zien en met elkaar kan praten. Daarnaast is online spelen erg flexibel aangezien je naar niemand toe hoeft af te reizen om een sessie te spelen.
Virtual Tabletops
Foundry VTT
Foundry is een applicatie die geïnstalleerd kan worden op de computer (Windows, Linus; MacOS is in testfase). Voor het gebruik van de software moeten alle spelers van de groep het installeren om aan de sessie mee te doen. Alleen de spelleider hoeft een abonnement (per server eenmalig $60,50 incl. btw) aan te schaffen waarna de spelers gratis kunnen deelnemen aan sessies die zij organiseren.
Screenshot van Dungeons & Dragons in Foundry
Foundry heeft een verscheidenheid aan spelsystemen beschikbaar die onderdeel uitmaken van het programma. Deze kan je gebruiken wanneer je wil gaan spelen met je groep. De bieden onder andere Dungeons & Dragons, Blades in the Dark, Vampire the Masquerade en Pathfinder aan; maar het aanbod is uitgebreider[https://foundryvtt.com/packages/systems] dan die voorbeelden. Ook is er ruimte om zelfgemaakte onderdelen (homebrew) toe te voegen aan Foundry en daarmee te spelen. Daarnaast is er de mogelijkheid extra modules toe te voegen. Deze modules zijn ontworpen door andere gebruikers en geeft de applicatie zijn kracht. Via de modules kan je het systeem laten werken naar hoe jij wilt en dit laat Foundry naar voren springen.
De applicatie bevat de optie om te chatten via een chat aan de zijkant van de applicatie. Ze zijn een audio en video chat aan het ontwikkelen maar het is niet duidelijk wanneer dit wordt uitgebracht. Verder zijn er uitgebreide opties voor het laten zien van kaarten, het plaatsen van tokens op de kaarten en licht effecten. Dobbelstenen kan je over het scherm rollen. Ook kan je animaties toevoegen aan de kaart en muziek afspelen om het avontuur levendiger te maken voor je groep. Omdat de applicatie zoveel biedt is het aanbevolen als spelleider en speler de handleiding door te nemen en de meeste essentiële functies te lezen op de website voordat je begint. Dit voorkomt dat je moeite hebt met het gebruik van het programma.
Foundry is een heel uitgebreide applicatie die alles biedt wat je nodig hebt om online op avontuur te gaan met je groep. Voor nu zul je nog even gebruik moeten maken van een andere applicatie als je audio en video wil gebruiken om te praten, maar daar zal binnenkort verandering in komen. Verder zijn de mogelijkheden die worden aangeboden binnen deze applicatie ongelooflijk uitgebreid en je zult niks te kort komen met deze app.
Roll20
Roll20 is een andere applicatie die het online spelen van TTRPG realiseert. Deze app is, anders dan Fantasy Grounds, te gebruiken vanuit je internetbrowser. Het is gratis voor spelers maar spelleiders kunnen een abonnement aanschaffen. Het abonnement komt in verschillende gradaties, je kan zelf kiezen hoeveel functionaliteit je wilt en daarbij het abonnement kiezen wat daarbij past. Je kan als spelleider ook gratis gebruik maken van Roll20 maar de functionaliteit is dan erg beperkt.
Screenshot van Roll20 speelveld
Roll20 biedt een audio en video chat functie aan naast de tekst chat. Dit maakt dat je niet apart nog een applicatie open hoeft te hebben waarin je met elkaar praat. Ook is de mogelijkheid voor de spelleider om te fluisteren met spelers om zo via video informatie te delen die anderen niet mogen weten; dit kan ook via de chat. Op het grootste deel van het scherm kan je de kaarten en afbeeldingen bekijken die de spelleider aan de groep toont. Er is de mogelijkheid muziek af te spelen om in de sfeer te komen.
Roll20 biedt honderden systemen aan voor spelers en spelleiders om mee aan de slag te gaan. Dit zijn onder andere Dungeons & Dragons, Pathfinder, Call of Cthulhu, Fate en veel meer (bekijk het compendium voor meer systemen). Om met bepaalde systemen te kunnen spelen moeten deze soms worden aangeschaft worden in de Marketplace. Dit geldt vooral voor uitbreidingen op de basissystemen. Roll20 biedt ook de mogelijkheid aan om homebrew onderdelen toe te voegen, mocht je graag zelf je werelden maken en regels te bedenken dan is dat dus mogelijk. De website heeft een wiki waar je termen kan opzoeken m.b.t het systeem waarmee je speelt. Ben je dus even vergeten wat die spreuk ook alweer deed, dan kan je het snel even opzoeken.
Omdat Roll20 zich in je browser begeeft is het soms wat hakkelig om mee te spelen. Dit is voornamelijk zo met de video chat, soms kunnen mensen elkaar niet zien of horen. Nadat je de pagina herlaadt is dit meestal verholpen.
Daarnaast kunnen de kosten voor het abonnement nogal oplopen, vooral wanneer je niet regelmatig speelt. Ook moeten de uitbreidingen voor spelsystemen apart worden aangeschaft in het compendium voordat je met die onderdelen kan spelen. Zo moet je bijvoorbeeld voor D&D apart de boeken aanschaffen wanneer je die content wil gebruiken in je campagne. Dit kan erg in de kosten lopen aangezien ze voor volle prijs worden aangeboden. Het is daarentegen mogelijk specifieke onderdelen van uitbreidingen ook zelf aan te maken met de homebrew optie. Deze handeling kost wel extra tijd maar het is iets om te overwegen wanneer je geld wil besparen.
Roll20 is een goede app die veel mogelijkheden aanbied aan spelers en spelleiders. Net als Foundry heeft het een gebruiksaanwijzing en wordt het aangeraden je eerst te verdiepen in de werking van de app voordat je een sessie gaat spelen.
Fantasy Grounds
De laatste populaire virtuele tabletop applicatie is Fantasy Grounds Unity. Deze app moet worden geïnstalleerd op je computer om te kunnen spelen. Voorheen heette het Fantasy Grounds Classic maar deze versie wordt niet langer ondersteund; wanneer je Fantasy Grounds wil gaan gebruiken voor het spelen van jouw online RPG sessies download dan de Unity versie van de website van Fantasy Grounds.
Dit programma kan je uitproberen met de gratis demo. Wanneer het je bevalt kan je de standaard licentie aanschaffen ($39) of de Ultimate licentie ($149). De Standaard licentie verschilt alleen met de Ultimate versie in dat het niet mogelijk is om games te hosten voor spelers die de gratis (Demo) versie hebben. Wanneer je dus met je groep wilt gaan spelen en maar één keer het programma wilt aanschaffen is het verstandig de Ultimate licentie te kiezen en de kosten dan te delen. Dit is alleen voordelig wanneer je met 4 of meer spelers gaat spelen. Als speler hoef je dan alleen meer de gratis versie te installeren en deel te nemen aan de server van je spelleider.
Screenshot van Fantasy Grounds
Fantasy Grounds heeft (bijna) alle gereedschappen die je nodig hebt om online TTRPGs te spelen. Het enige wat er ontbreekt is een video of audio chat functie. Hiervoor moet je dus uitwijken naar Discord of een andere vorm van video/bel-optie. Daarnaast bevat het dobbelstenen (heel belangrijk), tokens, kaarten en meer. Ook komt het standaard met D&D 5e, 4e, en 3.5e en de Pathfinder RPG. Verder ondersteund het ook elk spelsysteem dat valt onder het Core RPG regelsysteem. Net als bij Roll20 moet je de extra modules van RPG’s aanschaffen in de webwinkel voordat je ermee kan spelen. Voor meer informatie over wat het bevat kijk dan op deze webpagina van Fantasy Grounds.
Het programma is erg uitgebreid en je kan er als speler en spelleider vele kanten mee op. Als speler duurt het even voordat je het onder de knie hebt omdat sommige basis handelingen niet altijd even voor de hand liggend zijn. Mocht je een bepaalde actie vaak doen? Dan kan je een hotkey toewijzen aan die actie om deze snel te kunnen uitvoeren.
Zoals verwacht heeft deze applicatie ook zijn gebruikershandleiding. Ga er zeker als speler mee aan de slag voordat je er een sessie mee gaat spelen. Hiervoor moet je even het demo spel opstarten aangezien je niet bij de server kan waar jullie campagne opstaat wanneer de host van de server niet online is.
Audio en of Video chat
Zoals de beschrijving van de verschillende applicaties al vermeldde beschikken ze niet allemaal over de audio en video chat optie. Wel hebben ze allemaal een tekst chat optie maar dit is niet altijd even prettig om mee te spelen: je personage komt toch pas echt tot leven wanneer je ze een stem kan geven.
Wanneer je je aansluit bij een spel kan de spelleider aangeven of ze willen dat je met video moet spelen of dat het ook mogelijk is alleen met audio deel te nemen. Nu vinden veel spelleiders het prettig dat je met video deelneemt aan de sessie. Dit omdat ze dan een beeld krijgen van de persoon achter het personage maar ook omdat je hierdoor visuele signalen kan zien die personen geven wanneer ze bijvoorbeeld iets willen inbrengen in het verhaal. Mocht je echt niet met video willen deelnemen overleg dan met de spelleider of het mogelijk is alleen met audio mee te doen.
Spelen met alleen audio is zeker geen handicap. Wanneer je als groep goed op elkaar bent ingespeeld kunnen audio sessies erg goed verlopen. Ook geeft het meer ruimte voor verbeelding omdat je niet de andere persoon kan zien en daardoor meer aandacht kan richten op het verhaal.
Vind je online game
Om een van deze online tabletop apps te gebruiken moet je natuurlijk een groep vinden die graag online wil spelen. Er zijn verschillende plekken waar je een groep kan vinden die daar de voorkeur aan geeft!
De eerst plek is natuurlijk de Dutch20 Discord! Hier zijn genoeg groepen en spelleiders die op zoek zijn naar een speler die enthousiast is om mee te doen in hun sessie of campagne. Ze geven vaak aan in de advertentie of ze online spelen of in het echt. Ook geven ze vaak aan of ze voorkeur geven aan video bellen of dat je ook met alleen audio kan meedoen.
Daarnaast is er ook nog de Dutch20 Subreddit. Deze valt ook onder Dutch20 maar hiervoor hoef je niet onderdeel te zijn van de Discord. Spelleiders en groepen posten hier advertenties over wie of wat ze zoeken om hun sessie compleet te maken. Mocht je niets kunnen vinden wat bij je past, maak dan zelf een post en geef aan waar je naar opzoek bent!
Als laatste is er ook nog de Roll20 community. Wanneer je een account hebt op Roll20 heb je toegang tot de community. Hier kan je zoeken naar een spel waar je je bij kan aansluiten. Houd er wel rekening mee dat het voornamelijk een Engelse gemeenschap is en het lastig is een spel te vinden wanneer je Nederlands wilt spreken. Het kan even duren voordat je een spel vind wat bij je past, maar het kan leiden tot nieuwe vrienden en een mooi avontuur.
Met deze virtuele tabletops kan je dus online op avontuur met de groep zonder in te leveren op de geweldige ervaring van het rollenspel. Ga op onderzoek uit en vind de applicatie die bij jouw stijl past. Mocht je niet weten wat je voorkeur heeft, kijk dan of je eens een sessie kan bijwonen op de Dutch20 waarin ze gebruik maken van een van deze drie systemen!
Je hebt de knoop doorgehakt en je weet het; “Tabletop RPG’s lijken mij een leuke hobby.” Maar welk systeem ga je gebruiken? Dungeons & Dragons staat zo synoniem met tabletop RPG’s dat een hoop mensen roepen: “Ik speel gewoon Dungeons & Dragons” maar dat is misschien kort door de bocht want er zijn nog veel meer systemen te vinden. Echter kan het lastig zijn om door de bomen het bos te zien want hoe meer keuze er is, hoe lastiger het wordt om ook daadwerkelijk een keuze te maken.
Juist om die reden bestaat deze systemengids. Elk systeem heeft voor- en nadelen en een hoop keuzes vallen misschien al af door je voorkeur aan de setting, crunch of dat theatre-of-mind iets is dat veel wordt gebruikt. Maar soms is het ook niet onbelangrijk hoe moeilijk het is om een groep te vinden voor een systeem dat jou leuk lijkt.
De onderstaande lijst is geen volledige weergave van alles wat er te vinden is in de RPG-wereld (daarvoor hebben we een hele encyclopedie nodig), maar het geeft je wel een idee van wat er allemaal te vinden valt.
Er zijn honderden manieren waarop je verschillende RPG-systemen zou kunnen onderverdelen, maar één van de grootste keuzes die je moet gaan maken is wat voor soort verhaal je wil vertellen of in wil meespelen. Dungeons & Dragons is hartstikke leuk om een verhaal mee te vertellen over een aanval van orcs op het dorp van je spelers, maar een verhaal over vampieren in het jaar 1940 gaat een stuk lastiger worden. Hieronder vind je een selectie van een paar systemen met hun eigen setting of een vast thema.
Epische fantasieverhalen in een wereld vol orcs, dragon en magic
Als mensen zeggen “tabletop RPG” dan denkt iedereen meteen aan deze, Dungeons & Dragons, maar zelfs die term is niet helemaal correct. Dungeons & Dragons is al door vele generaties heengegaan, en ondertussen zitten we bij de 5e editie: Dungeons & Dragons 5e.
Het spel is tegenwoordig populairder dan ooit, mede dankzij shows zoals Critical Role, en er worden nog constant nieuwe boeken uitgebracht. Het is de RPG waarmee waarschijnlijk de meeste spelers zijn begonnen en het blijft nog steeds één van de populairste systemen op Dutch20.
Dungeons & Dragons heeft een heel arsenaal aan bestaande settings zoals de Forgotten Coast die bekend is van spellen als Neverwinter Nights en Baldur’s Gate, maar ook plekken zoals de steampunk-inspired Eberron. D&D is een populair spel om je compleet orginele fantasy speelwereld in te maken.
Setting
(Medieval) Fantasy
Crunch
Narrative
Makkelijk in te komen
Voordelen
Zeer populair, dus andere spelers zijn makkelijk te vinden
Veel online tutorials en handleidingen met advies
De basis van de regels is redelijk simpel, dus een goede introductie naar tabletop RPGs
Nadelen
Regels focussen zich voornamelijk op combat
Battles op hogere levels kunnen langdradig aanvoelen
Met zo’n extreem populair universum als Star Wars zal het als geen verbazing komen dat er van Star Wars ook tabletop RPG’s zijn. Er zijn al verschillende systemen van geweest; sommige gebaseerd op oudere versies van Dungeons & Dragons, en andere gebaseerd op een d6(6-zijdige dobbelsteen) systeem. Maar de nieuwste is de Star Wars RPG van Fantasy Flight Games, gebaseerd op het narrative dice system.
Onderverdeeld in Edge of the Empire (voor de criminele onderwereld van Star Wars), Age of Rebellion (voor een focus op rebellion vs empire) en Force & Destiny (voor een focus op nieuwe Force-sensitives) geeft het de mogelijkheid tot flink uitgebreide en verschillende verhalen in een extreem populair genre.
Setting
Science Fiction (Star Wars)
Crunch
Narrative
Makkelijk in te komen
Voordelen
Extreem populaire setting
Het narrative dice systeem kan onverwachte, gedenkwaardige situaties maken
Spel is sterk in meer dan alleen combat
Nadelen
De narrative dice dobbelstenen kunnen overweldigend aanvoelen voor beginnende spelers
De boeken kunnen erg lastig te verkrijgen zijn door inconsistente reprints
Superheroics zoals je in een echte superhelden film zou verwachten
Als het aankomt op films, is er na fantasy één ander genre dat op het moment bijna overal te vinden is: de superheldenfilm. Mutants & Masterminds is een systeem waarbij je als spelers een groep superhelden bent, met alle coole powers die daarbij komen. Het systeem is gebaseerd op het idee dat in plaats van levels je een bepaald aantal punten mag besteden aan abilities die je zelf kunt maken, met als resultaat dat je extreem gevarieerde characters kunt krijgen. Als je het idee van een groep superhelden die hele hordes minions met gemak kunnen neerslaan een cool concept vindt, dan is dit mogelijk de game voor jou.
Setting
Superhelden
Crunch
Narrative
Makkelijk in te komen
Voordelen
Één van de weinige superhelden RPGs die er is
Door de vrije character creation kan je bijna elk character wat je kan bedenken maken
Samurai verhalen in een magische wereld geïnspireerd door Japan
Dungeons & Dragons is niet het enige systeem dat een eigen fantasiewereld brengt en in hun 5e editie verkeert, want Legend of the Five Rings is ondertussen ook al bij de 5e editie aangekomen. Dit systeem neemt je mee naar een fantasieversie van Japan, genaamd Rokugan.
Met speciale dobbelstenen en een focus op het hooghouden van je publieke imago als een samurai, met alle problemen die daarbij op het pad komen, brengt deze game je een compleet andere manier van fantasy. In plaats van dodelijke dungeons exploren navigeer je je door deadly court intrigue, en probeer je jouw persoonlijke eer en die van je clan te beschermen.
Setting
Fantasy Japan
Crunch
Narrative
Makkelijk in te komen
Voordelen
Een unieke wereld vol samurai en mythes
De spelregels en het verhaal versterken elkaar door de speciale dice
Heeft goede regels voor zowel combat als intrigue
Nadelen
De speciale dice maken het lastiger om het spel te leren
De regels zijn erg verbonden aan Rokugan als setting, dus een eigen versie maken is lastiger
Bloeddorstige vampieren verstoppen zich onder de mensen in deze RPG
Vampire: The Masquerade is ondertussen ook alweer toe aan z’n 5e editie, en dit is hét spel voor mensen die graag een bloedzuigende vampier willen spelen. Maar tegenwoordig kan je als vampier niet meer zomaar iedere random peasant die je tegenkomt leegdrinken. Er zijn organisaties die weten wat vampieren zijn en die klaar staan om je te doden, dus je moet de masquerade hoog houden. De mensen om je heen mogen niet weten dat je een vampier bent, terwijl je tegelijkertijd ook struggled met je bloeddorstige inner Beast, die constant meer bloed nodig lijkt te hebben.
Setting
Vampieren in de moderne tijd (World of Darkness)
Crunch
Narrative
Makkelijk in te komen
Voordelen
Je krijgt een kans om een vampier te spelen met interessante krachten
Hunger dice geven helpen de illusie dat je echt een hongerige vampier bent
Nadelen
De layout van het regelboek is erg chaotisch en onoverzichtelijk
De regels zijn op sommige punten zo goed als niet aanwezig en vaak onduidelijk
Een spel waarbij elk moment een deadly Xenomorph uit een airvent kan komen
Er zijn weinig films die zo’n grote cult following hadden als de Alien-films uit de jaren 80 en 90. Het komt dan misschien ook niet als verrassing dat er een RPG is waar je de crew kan spelen van een (waarschijnlijk verdoemde) missie om de ruimte te ontdekken.
Het systeem doet een goede poging om de sfeer van een horrorfilm te vertalen naar de tabletop, waarbij de player characters al snel steeds meer stress verzamelen waardoor de kansen op fouten groter en groter worden.
Setting
Sci-Fi (Alien)
Crunch
Narrative
Makkelijk in te komen
Voordelen
Het stress-mechanisme uit het spel past prima in de horror sfeer
Xenomorphs voelen eng en iets om voor weg te rennen
Nadelen
Beter geschikt voor oneshots dan langdurige campaigns
‘Simpele’ monsters vallen nog wel mee wanneer je soms oog-in-oog staat met kosmische entiteiten
Als onderzoeker van het onbekende kom je alle voorstelbare en onvoorstelbare horrors tegen. Probeer dan nog maar eens volledig bij zinnen te blijven. Wie op zoek is naar spanning en bovennatuurlijke fenomenen, vindt dit in Call of Cthulhu.
Het spel dat gebaseerd is op de horrorfictieverhalen van H.P. Lovecraft, is alweer toe aan zijn 7e editie.
Met het D100-systeem, de simpele basisregels en veel gepubliceerde scenario’s zorgt Call of Cthulhu op een eenvoudige manier voor levensechte verhalen en hoogoplopende spanning. Roll for sanity!
Setting
Horror (Kosmisch), 1920
Crunch
Narrative
Makkelijk in te komen
Voordelen
Het systeem legt de nadruk op het verhaal, niet op de regels.
Het mechanisme voor ‘madness’ brengt een gevoel van spanning in het spel.
Nadelen
Door de standaardsetting in het jaar 1920 voelen verhalen in de moderne tijd soms ongeloofwaardig aan.
Horror is niet voor iedereen geschikt in verband met triggers en persoonlijke grenzen.
Systemen zonder thema
Er zijn systemen die geen standaard setting hebben, maar er zijn ook systemen die nog een stap verder gaan en proberen zo flexibel mogelijk te zijn. Dungeons & Dragons zomaar veranderen in een campaign over zombies op een spaceship is lastig, maar onderstaande systemen zijn juist bedoeld om eenvoudig in allerlei tijdperken en thema’s te spelen.
Een flexibel systeem waar je wild kan gaan met het soort verhaal wat je wilt vertellen
Als je ooit het Star Wars RPG-systeem hebt gezien van Fantasy Flight, dan heb je eigenlijk ook Genesys al gezien, want Genesys is een settingloze variant van hun narrative dice systeem.
Door een focus te leggen op verhaal boven extreem gedetailleerde regels is Genesys een systeem dat eenvoudig aan te passen is in verschillende thema’s. Sterker nog, het boek legt je precies uit hoe je het kan spelen in een fantasywereld zoals Dungeons & Dragons, een verhaal kunt nabootsen in een steampunkwereld, een met weird science overgoten Tweede Wereldoorlog of welk ander idee je ook maar kunt bedenken.
Crunch
Narrative
Makkelijk in te komen
Voordelen
Werkt voor elke setting
Het narrative dice systeem kan onverwachte, gedenkwaardige situaties maken
Spel is sterk in meer dan alleen combat
Nadelen
De narrative dice dobbelstenen kunnen overweldigend aanvoelen voor beginnende spelers
De boeken kunnen erg lastig te verkrijgen zijn door inconsistente reprints
Een story driven RPG over normale mensen die een mythe met zich meedragen
Op het eerste gezicht lijkt City of Mist een beetje een rare keuze voor een systeem zonder thema. Het spel heeft een default setting van een noir-achtige film waarin je als een rift (iemand die een mythe in zich heeft) mysteries probeert op te lossen in een stad waar een mysterieuze mist probeert de boel zo normaal mogelijk te houden.
Echter zijn de mechanics en de sfeer prima geschikt voor een heel aantal verschillende settings. De normale noir-detective setting werkt uiteraard prima, maar je kunt net zo goed een verhaal vertellen over vampierenjagers in een middeleeuws dorp, of een groep van ondergedoken monsters op een space station die proberen hun mysterieuze krachten beter te begrijpen.
Deze op Powered by the Apocalypse geïnspireerd spel is perfect als je op zoek bent naar iets minder knokken en iets meer intrigue.
Crunch
Narrative
Makkelijk in te komen
Voordelen
Unieke ervaring van een normaal persoon spelen met mysterieuze krachten
Één van de weinige systemen die meer focussed op onderzoeken en social interactions
Regels zijn flexibel genoeg om te passen in veel settings
Nadelen
Net als vele andere Powered by the Apocalypse-inspired systemen struggled het met combat
De zware focus op narrative is soms lastig voor spelers die net nieuw zijn in roleplayen
Er zijn tegenwoordig veel roleplayinggames om uit te kiezen. Zeker voor beginners kan het lastig zijn om een keuze te maken zonder ervaring. Sommige systemen zijn lastiger ‘even te proberen’ dan andere door hun regelcomplexiteit of prijskaartje.
Dat hoeft gelukkig niemand te stoppen. Er zijn genoeg toegankelijke systemen op de markt, ook voor beginners. Zo zijn er gratis systemen, simpele systemen (zelfs voor kinderen) of populaire systemen waar je snel een groep voor kunt vinden. Let wel dat vrijwel alle systemen in het engels geschreven zijn, waardoor wat kennis van de taal wel nodig is.
De markt van roleplaying-games is een drukte vol variatie en niches.
Plek om te beginnen
Iedereen heeft wel eens dat moment gehad waarop ze dachten: ‘Hmm, dat spel lijkt me best leuk’. Denk eens terug aan dat moment. Het kan namelijk erg helpen bij de zoektocht naar een passend systeem.
Aansluiten bij anderen
Ben je geïntroduceerd door iemand die het spel al speelt, of keek je alleen even mee? Vraag eens of je daar mee mag doen! Vaak is het makkelijker om bij ervaren spelers mee te doen dan om zelf alles uit te zoeken. Veel groepen vinden het geen probleem en zelfs leuk als ze iemand kunnen introduceren aan de hobby.
Om deze reden is het ook handig om een populair systeem te kiezen als je net begint. Zo heb je meer kans om medespelers en uitleg over regels te vinden.
Interesse door media
Ben je enthousiast geraakt door The Lord of the Rings, Star Wars of misschien een videospel? Dan is het genre handig om te gebruiken als richtlijn. De meeste systemen hebben een speciaal genre voor hun setting, de wereld waarin de verhalen plaatsvinden en waar de regels voor zijn gemaakt. Er zijn ook systemen die alles ondersteunen en dus voor elke setting te gebruiken zijn.
Speelstijl
De manier waarop je wilt spelen is belangrijk voor het kiezen van een systeem. Een systeem met veel tactiek en regels is misschien minder ideaal voor mensen die alleen meedoen om te kletsen, maar juist beter voor mensen die houden van sleutelen en optimaliseren.
Genre
Net zoals films en videogames heeft elk systeem een wereld met een bepaalde stijl en thema’s, ookwel de setting genoemd. Er bestaan ook vele subgenres, maar die worden voor het gemak even achterwege gelaten. De onderstaande films en spellen zijn vooral bedoeld als voorbeeld voor het genre. Slechts enkele hebben een bijbehorend RPG-systeem.
(Medieval) Fantasy
Bevat vaak fantastische of onmogelijke elementen zoals magie en bovennatuurlijke krachten. Ook niet-bestaande wezens zoals monsters vallen onder fantasy. Verreweg de meeste fantasy-settings vinden plaats in een middeleeuwse tijd, met ouderwetse kennis waar magie de rol van technologie overneemt. Bekende voorbeelden van fantasy zijn Lord of the Rings, Skyrim, Harry Potter en zelfs Pokémon.
Sciencefiction
Bevat vaak futuristische elementen met een focus op technologie. Veel sciencefiction settings vinden plaats in een speculatieve versie van de echte wereld, ver in de toekomst. Bekende voorbeelden van sciencefiction zijn Star Wars, Star Trek, Dune en Alien.
Post-Apocalyptisch
Iets is enorm fout gegaan en de wereld zoals die ooit was bestaat niet meer. Of het nu komt door een zombie-plaag, een nucleaire oorlog of iets anders onbekends, dat kan verschillen. Wat niet verschilt, is dat de wereld nu gevaarlijk, onvoorspelbaar en leeg is geworden. Gevaar loert overal en overleven in zware condities is vaak een van de hoofdthema's. Bekende voorbeelden vanpost-apocalyptisch zijn The Walking Dead, Mad Max, Fallout en The Last of Us.
Historisch / Modern
De echte wereld, soms gezet in de moderne tijd, andere versies zijn in de middeleeuwen of de oudheid. Vaak ligt de focus op historische gebeurtenissen en feiten. Dit genre is misschien minder populair dan anderen, maar verdient zijn eigen plek in de lijst.
Aangeraden systemen
Dit zijn enkele bekende en relatief simpele systemen voor beginners. Sommige systemen en boeken zijn enkel online als (legale) PDF op bepaalde websites te vinden, maar deze zijn natuurlijk te printen naar wens.
Dungeons & Dragons, 5e editie
Genre: Medieval Fantasy
Startprijs: Gratis (basisregels) of ~€18.95 (starterset)
Regelboek: ~€34.99 (Player's Handbook)
Regels: Gemiddeld
Deze editie van Dungeons & Dragons is populairder dan ooit en voor velen hun eerste RPG-ervaring. Dit komt onder andere dankzij versimpelde regels en betere balans in vergelijking met vorige edities. Ook is D&D gegroeid door series zoals Stranger Things en Critical Role. De simpele regels en populariteit, gecombineerd met de klassieke setting van Zwaarden, Draken en magie maken dit de standaardkeuze voor beginners.
Dungeon World
Genre: Medieval Fantasy
Startprijs: Gratis (alles)
Regelboek: Gratis
Regels: Weinig
Dungeon World is een bijzonder systeem door zijn simpele regels en de rol van de spelers. Alle spelers werken namelijk mee aan het bouwen van de wereld tijdens het spel. Zo heeft iedereen een beetje de rol van Gamemaster. Deze focus op het verhaal is de kern van Dungeon World. Helaas is er daardoor weinig te beleven voor tactische spelers die uitgebreide karakters willen bouwen, levelen en optimaliseren. Door de grote vrijheid en het feit dat het helemaal gratis is, is dit systeem perfect voor beginners en mensen die iets met minder regels willen proberen.
Star Wars: Edge of the Empire
Genre: Sciencefiction
Startprijs: Gratis (Avontuur 'Under a Black Sun') of $29.95 (starterset)
Regelboek: ~€76.50 (Core Rulebook)
Regels: Gemiddeld
Star Wars. Wie heeft nou nooit een Jedi of Sith willen zijn, of een van de handige robots met een unieke kijk op al die biologische levensvormen? Veel van dit systeem zal je bekend voorkomen en is daarom makkelijker om te leren. Daarnaast is het ook makkelijker omdat de regels van Star Wars: Edge of the Empire meer op roleplay focussen en eigen invulling toelaten dan andere systemen. Helaas komt dit allemaal met een groot prijskaartje, zelfs voor de starterset. Deze optie is dus misschien het beste om als groepsaankoop doen.
Stars Without Number: Revised Edition
Genre: Sciencefiction
Startprijs: Gratis (uitgebreide basisregels)
Regelboek: ~$19.99 (PDF Rulebook), ~$59.99 (Hardcover Rulebook)
Regels: Gemiddeld
Stars Without Number heeft voor zowel de spelers als de Gamemaster veel mogelijkheden. Spelers hebben veel interpretatieruimte voor hun krachten en vaardigheden, met een arsenaal aan futuristische tech om uit te kiezen. Dit kunnen ze goed gebruiken, want gevechten in dit systeem zijn erg dodelijk voor zowel de spelers als hun tegenstanders. Hierdoor is tactiek en soms het vermijden van gevechten belangrijk. De Gamemaster krijgt in Stars Without Number veel tools om werelden, facties en meer te maken. Als wat regels en gevaarlijke gevechten geen obstakel zijn, is dit systeem uitstekend voor beginners.
Fate
Genre: Universeel
Startprijs: Gratis (Fate Core Rulebook, Fate Accelerated)
Regelboek: Gratis (Fate Core Rulebook)
Regels: Weinig
Fate is een universeel systeem. Het bevat regels voor veel mogelijke genres en wensen. Vaak bevatten universele systemen erg veel regels en details, omdat er zoveel wordt ondersteund, en Fate is geen echte uitzondering. Hoewel veel ervan optioneel is (zoals laserzwaarden wanneer je Medieval Fantasy speelt), kan daardoor het lastig te omvatten zijn als beginner. Echter, als je niet kan kiezen en graag genres mixed of als je erg houdt van uitgebreide regels met meer opties dan je kunt bedenken, dan is Fate een solide keuze. Natuurlijk kan de prijs 'gratis' hierbij geen kwaad.
Tegenwoordig is het handig om van alles online te kunnen doen. Gelukkig zijn er ook genoeg mogelijkheden voor roleplayinggames. Lang niet iedereen speelt namelijk een tabletop RPG aan tafel. Soms is het lastig om tijd en ruimte te maken voor een sessie, zeker voor avonturiers met dagbanen en een familie (buiten het spel). Andere mensen vinden het misschien fijn om lekker thuis achter de computer te spelen.
Voor het gemak van online spelen zijn zogeheten Virtual Tabletops gemaakt. Deze applicaties zijn speciaal gemaakt om een letterlijk tafelblad (en veel meer) te simuleren. Het is natuurlijk niet exact hetzelfde als in het echt, maar het komt dicht in de buurt en biedt veel gemakken.
Voor Gamemasters, schrijvers en spelers met teveel notities zijn er ook online tools om informatie te organiseren: zogeheten worldbuilding tools. Deze zijn niet alleen handig voor online, maar voor iedereen die veel informatie wil organiseren.
Een VTT, vol met alles wat een sessie nodig heeft en méér. Kies wat jij handig vindt, dat is de kracht van online spelen!
Virtual Tabletop
Tokens
Tokens zijn verplaatsbare, cirkelvormige afbeeldingen die karakters en andere wezens representeren. Tokens kunnen online extrainformatie bevatten, zoals een hitpoint-balk of icoontjes om een bepaalde status aan te geven.
Een virtual tabletop is een digitale omgeving, speciaal gemaakt voor het spelen van roleplayinggames. Een VTT heeft meestal een overzicht waarin kan worden getekend en waar men ’tokens’ kan plaatsen. Verder kan je in elke VTT digitaal dobbelstenen rollen, chatten, muziek afspelen en zelfs character sheets en monster-statistieken beheren. Helaas wordt niet elke RPG overal ondersteund, maar met de bekendste systemen en edities – zoals Dungeons & Dragons 5e – zit je altijd goed.
Er zijn verschillende soorten VTT’s met ieder hun eigen voor- en nadelen. Een paar van de meest populaire zijn: Roll20, Foundry, Fantasy Grounds, Astral en Tabletop Simulator. Alle VTT’s hebben een eigen verdienmodel, vaak in de vorm van eenmalige aanschafkosten of abonnementen. Een voordeel hierbij is dat er meestal maar één gebruiker hoeft te betalen waarna de rest van de groep hier ook gebruik van kan maken.
Hoewel sommige VTT’s live chat-functies met audio en video hebben, gebruiken de meeste mensen externe applicaties zoals Discord en Teamspeak. Zoals je misschien al hebt gehoord, heeft Dutch20 ook een eigen Discord, speciaal voor de roleplayinggame community!
Benodigdheden voor online avontuur
- Computer, laptop, tablet of desnoods een mobieltje
- Degelijk internet
- Webcam (optioneel)
- Microfoon & speakers
- Een account voor de gekozen VTT (optioneel, afhankelijk van de VTT)
Worldbuilding Tools
Sommige Gamemasters houden van uitgebreide werelden met allerlei informatie en details. Karakters, locaties, gebeurtenissen en geschiedenis zijn slechts een greep uit wat een Gamemaster kan voorbereiden en waar spelers naar kunnen vragen. Daarvoor zijn worldbuilding applicaties bedacht, waarmee je werelden kan bouwen, zoals de naam al zegt.
Worldbuilding applicaties zijn gemaakt voor de organisatie van teksten en afbeeldingen, die ieder ook categorieën of relaties kunnen hebben. Sommigen hebben zelfs de optie om tijdlijnen, stambomen en meer te maken. Deze tools hebben net zoals VTT’s hun eigen voor- en nadelen. Een paar bekende zijn: WorldAnvil, LegendKeeper, Campfire, OneNote en Scrivener.
Kaarten
Online Gamemasters maken vaak gebruik van software om digitaal kaarten te maken van locaties en gebieden. Het is handig (en leuk) om in een VTT een 2D-kaart te hebben van de omgeving, of het nu een slagveld is of een kaart van de regio. Voor alle mogelijkheden bestaan er applicaties, maar niet elke applicatie kan alles even goed. Hier zijn enkele voorbeelden: Inkarnate, DungeonDraft, WonderDraft en Watabou’s City-generator.
Er is meer
Er bestaan online talloze tools om de hobby nóg makkelijker, toegankelijker en leuker te maken. We zijn druk bezig met het uitbreiden van de website en het informeren over online tools. Heb jij suggesties of relevante ervaringen betreft online RPG-tools? Laat het aan ons weten door een mailtje te sturen naar info@dutch20.nl!
